Yazar	: Dilek Menteşe Kıryaman
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2023
Sayı	: 116
Sayfa	: 1231-1246

Özet
Ian McEwan tarafından kaleme alınan Solar (2010), iklim değişikliğini anlatan çevre odaklı bir kurgusal eserdir. Solar, çevre sorunlarını merkeze alan ve bu sorunlara çözüm üreten bir eser olmamasından dolayı birçok eleştiri almıştır. Oysaki bu sorunları alaycı bir şekilde yorumlayan romanın ana karakteri, Beard, aracılığıyla aslında McEwan iklim değişikliği gibi konulara farklı bir bakış açısı sunmaktadır. McEwan’ın bu anlatısı, Nobel ödüllü orta yaşlı bir fizik profesörü olan Michael Beard’in fosil yakıt kullanımından bağımsız bir enerji kaynağı bulma çabasını öyküleştirir. Fakat üretken bir akademisyen ve çevreci bir karakter resmetmek yerine, McEwan antipatik bir başkahraman yaratır. Beard’in bencil kişiliğine çapkınlığı ve çalıntı bir çalışmayı kendisininmiş gibi yayınlaması da eklenince sevimsiz karakteri daha da pekişir. Roman boyunca, Beard’in bencil karakteri göz önüne alındığında, ekosistemi kurtarmaktan çok kendi fiziksel ihtiyaçlarına önem verdiği görülür. Solar, Beard’in bakış açısından anlatıldığı için benmerkezci karakteri ile iklim değişikliğini engelleme amacı arasındaki tezat daha da belirgin bir hal alır. Beard’in anti-çevreci karakteri ve ekosistemi kurtarma çabası arasındaki çelişki Solar romanındaki toksik çevreye dikkat çekmektedir. Bu toksik çevre sadece doğa değil aynı zamanda doğa ve kültür ilişkisinin toksik özelliğini de içinde barındırmaktadır. Bu bağlamda, metin, başkahramanın çıkarcı kişiliği üzerinden doğa ve kültürü toksik olarak, yani “atık” kavramı ile ilişkili olarak betimler. Bu çalışma, Beard’in bencil karakteri ve toksik çevre arasındaki tezatın “toksik bilinç” fikrine işaret ettiğini irdeleyerek metnin insanlığın neden olduğu atık ve israfa karşı farkındalık geliştirmek amacını taşıdığını tartışmaktadır. Dolayısıyla, bu tartışma, Solar eserinin, Beard’in insan merkezli bakış açısı vasıtasıyla kültürü ve doğayı “atık” kavramı ile tanımlayarak bir “toksik bilinç” oluşturduğu fikrine odaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler
Ian McEwan,Solar, toksik bilinç, iklim değişikliği, eko-kurgu

Abstract
Ian McEwan’s Solar (2010) is an environment-oriented work which portrays climate change. The novel narrates the story of a middle-aged physicist, a professor and Nobel Laureate Michael Beard who designs to produce a source of power that is not dependent on fossil fuels. Yet, Beard is a dislikeable protagonist since, besides being a self-centred person, he also is a womaniser and a plagiariser. Regarding his selfish character, Beard does give more importance to his physical needs than saving the ecosystem. As the story is told from Beard’s perspective, the contrast between his self-centred character and his aim to save the ecosystem is highly accentuated. Accordingly, Beard’s mission to prevent climate change as an anti-environmentalist character emerges as the primary conflict in McEwan’s work. Beard’s self-interested character and his anti-environmentalist stance draw attention to the toxic landscape in Solar. This study discusses that the clash between Beard’s self-absorbed character and the toxic environment demonstrates “toxic consciousness” with the aim of developing awareness towards humanity’s waste. Thus, this discussion focuses on the idea that Solar generates “toxic consciousness” by identifying culture and nature through waste by means of Beard’s anthropocentric perspective.

Keywords
Ian McEwan, Solar, toxic consciousness, climate change, eco-fiction