İftarlık Gazoz Filmi Örneğinde Sinemada Kültür Koruma Yaklaşımları
(Cultural Preservation Approaches in the Cinema: The Case Study of the Movie Iftarlık Gazoz
)
|
Yazar
|
:
Aysun Ezgi Yılmaz
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
107
|
|
Sayfa |
:
799-812
|
 1504  856
|
Özet
Günümüzde dünyanın küresel bir köy haline dönüşmesi, gelişen teknolojiyle birlikte hızlı tüketim çağının yaşanması gibi etmenler; kültürel değerlerin yok olmasına yol açmaktadır. Bireyleri dinlemekten, okumaktan, üretmekten alıkoyan bu çağda; söz ve yazıyı görsellerle harmanlayan zaman açısından tüketim insanının doğasına uygun olan sinemanın, söz konusu kültür erozyonunu önlemede etkili bir araç olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda çalışmaya konu olan, Yüksel Aksu’nun senaristliğini ve yönetmenliğini yaptığı “İftarlık Gazoz” adlı film barındırdığı kültürel unsurlarla birlikte kültürel değerlerin aktarımı ve korunması noktasında örnek teşkil etmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen filmde yer alan folklorik unsurlar (usta-çırak ilişkisi, türküler, maniler, atasözleri vb.) incelendiğinde söz konusu unsurlara amaçsız bir şekilde yer verilmediği folklorik unsurların bilinçli bir kültür koruma yaklaşımının ürünü olduğu anlaşılmaktadır. Çalışma kapsamında ele alınan film, taşıdığı kültürel unsurlar göz önünde bulundurularak kültürde tek tipleşmenin önüne geçmek üzere imzalanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi ile Kültürel İfade Çeşitliliğinin Korunması ve Geliştirilmesi Sözleşmesi bağlamında değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
İftarlık Gazoz, sinema, kültür, kültür koruma yaklaşımları
Abstract
Nowadays, factors, such as the world’s being a global village and the fast living of the consumption age together with the developing technology have led to the elimination of cultural values. In this era, which detains individuals from listening to, reading and producing, the cinema is considered to be an effective tool for preventing the present cultural erosion as it is suitable for the consumer’s nature by combining the words and texts with the visual elements. In this context, the subject of this research “Iftarlık Gazoz”, written and directed by Yüksel Aksu, serves as an example with the cultural elements it contains for their transfer and protection. The movie was supported by Ministry of Culture and Tourism and when the folkloric elements in the movie (master-apprentice relationship, folk songs, mani, proverbs etc.) were examined it can be seen that these elements are not placed irrelevantly; instead, they are aproduct of a conscious culture protection approach. The movie examined here has been evaluated by taking into consideration the cultural elements it has in the context of The Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage and The Convention on the Protection and Promotion of the Diversity of Cultural Expressions, which were signed for avoiding the standardization in culture.
Keywords
Iftarlık Gazoz, cinema, culture, cultural preservation approaches