Tarihî Gerçeklerin Âşık Edebıyatına Yansıması Bağlamında Türk Mukavemet Teşkilâti ve Kıbrıs Mücahitleri
(Turkish Resistance Organization (Tmt) and Turkish Free Dom Fighters in Cyprus Which the Context in Reflection of Bardic (Aşik) Literature )

Yazar : Bayram Durbilmez    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2013
Sayı : 76
Sayfa : 173-193
1692    1143


Özet
Yazılı tarihe aktarılmış tarihî olayların sözlü aktarımlarda da farklı yönleriyle yaşamaya devam ettiği bilinmektedir. Sözlü tarih ile yazılı tarih bilgilerinin benzeyen ve ayrılan yönleri bulunmaktadır. Resmî tarihlerde genel olarak yer verilen veya hiç yer verilmeyen kimi bilgilerin sözlü tarihlerde ayrıntılarıyla aktarılabileceği de görülmektedir. Bu sebeple son yıllarda tarihî olayları ayrıntılarıyla okuma ve yorumlama çalışmalarında “halk hafızası”na başvurma yöntemi öne çıkmaktadır. Çünkü uzak ve yakın geçmişin olaylarını çeşitli yönleriyle aydınlığa kavuşturmada, tarihî olayların sosyal yönlerinin de araştırılıp incelenmesi gerekmektedir. Tarihî olayların halk tarafından nasıl yorumlandığını “sözlü tarih” kaynaklarından öğrenmenin yollarından biri de âşıkların şiirlerine başvurmaktır. Savaşlarda kahramanlık gösterenler, şehitlik ve gazilik mertebelerine yükselenler âşık tarzı destanlarda önemli bir yer tutarlar. Makalede, yazılı tarih kaynaklarına aktarılmış tarihî olayların “sözlü tarih” veya “sosyal tarih” adı verilen bilgi kaynaklarından âşık edebiyatına nasıl yansıdığının ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Bu amaçla; “Kıbrıs’ta Türk Mukavemet Teşkilâtı’nın Kurulmasına Sebep Olan Bir Terör Örgütü: EOKA”, “Türk Mukavemet Teşkilâtı ve Kıbrıs Mücahitleri” ve “Kıbrıs Mücahitlerinin Direnişi, Barış Harekâtı ve Elde Edilen Kazanımlar” gibi başlıklar altında tarihî olaylar verilecek, bu olaylardan bahseden âşık edebiyatı şiirlerinden örnekler sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler
TMT / Türk Mukavemet Teşkilâtı, Kıbrıs Mücahitleri, âşık edebiyatı.

Abstract
It is known that past events in written history also reaches up-to date by means of oral literature with different aspects. Written history and oral history contain both differing and resembling elements. It is a fact that some of the information mentioned little or not in formal history, may sometimes be quoted orally in details. Thus, referring to “public memory” in the study of perusing and interpreting historical events have become widespread recently. It’s essential to study past events socially so as to shed clear light on past and recent history in various ways. One of the methods for discovering public interpretation of events in oral history, is to refer to bardic poetry. Martyrdom, war heros and veterans are significant subjects of epic poems. The article, written history resources transferred to the historical events “oral history” or “social history” name is intended to reveal the sources of information, affect how you fell in bardic (asik) literature. For this purpose, “A Terrorist Organization EOKA which Led to the Establishment of the Cyprus Turkish Resistance Organization”, “Turkish Resistance Organization and the Cyprus Mujahideen” and “of the Fight Cyprus Mujahideen and Peace Operation and Cash Benefits” will be given under headings such as historical events, examples of these events will be talking about bardic poems in literature.

Keywords
TMT / Turkish Resistants Unity, Freedom Fighters of Cyprus, Bardic Poetry, Bardic Literature