Karikatürün temel aracı “çizgi”dir. Karikatür öncelikle çizgi yoluyla fgürleri
biçimlendirir ve mesajını üretir. Çizgi, renk ve doku gibi görsel kompozisyon araçlarının yanı
sıra karikatür fgürlerinin kompozisyon düzlemine yerleştirilmesi, fgürlerin birbirleriyle olan
ilişkileri gibi görsel kompozisyon ilkeleri karikatüre özgü anlamın üretilmesini sağlar. İletinin
az araçla, hızlı bir şekilde ve mizahi yönü baskın olacak şekilde üretilmesini amaçlayan
karikatür, görsel ve sözel olarak kalıplaşmış imgeler oluşturmak veya halihazırda var olan
imgeleri kullanmak zorundadır. Karikatür çizeri, karikatürünü üretirken kullandığı araçların
gramerini bilir. Çizgileri nasıl kullanacağı, fgürleri nereye yerleştireceği ve birbirlerine göre
nasıl konumlandıracağı gibi genel görsel gramerin yanı sıra karikatüre özgü fgüratif bozma,
abartma ve indirgeme gibi özel kullanımların da bilincindedir. Karikatürde bir fgürün hangi unsurlardan oluşacağından çok o fgürün hangi yönünün ön plana çıkarılacağı, o fgürle
ilgili içerikleri vurgulayacak anlam araçlarının seçilmesi ve fazlalıkların atılması daha
önemlidir. Tüm bu çabalar, karikatürdeki insan tiplerinin, nesnelerin, duygu ve düşüncelerin
görsel olarak kalıplaştırılması ve aktarılması sürecidir. Bu kalıpsal dilin çözümlenmesinin
amaçlandığı bu çalışmada, görsel kompozisyon araçlarından öncelikle çizginin kullanımı
incelenmiş ve fgürler kalıplaşma yönünden ele alınmıştır.