İnsanın evrim süreci sadece antropolojik bir olgu değil aynı zamanda kimi
kez dinsel/siyasal yaklaşımlara kimi kez de mizaha kapı aralayan bir tartışma
zeminidir. Bu sürecin bilimsel argümanlarla veya dinsel/siyasal eleştiri ya da
desteklerle biçimlenen tarafında “ciddiyet” barınmaktadır. Ama öte yandan insanın
evrim çizgisindeki değişime dayalı biyolojik ve kültürel akış, mizah boyutuna da
bürünerek karikatürlere de yansıyan bir bakış tarzı yaratmaktadır. Mizahın temelinde
yer alan insanın kendisiyle alay etme dürtüsü, konu evrim sürecine gelince daha
da ironik bir biçime bürünmektedir. Australopithecus ile yolu açılan homo habilis,
homo erectus ve neandertal insandan bugünkü homo sapiens’e uzanan 6 milyon yıllık insanlık süreci sadece biyolojinin ve antropolojinin değil mizahın da ilgi
alanına girmektedir. İletişim teknolojilerindeki baş döndürücü hızın insan zihnine
yansıyış biçimi ve bu hızın yarattığı değişim, evrim sürecini tamamlayan insandaki
çelişkilere zemin oluşturmaktadır. Bu çalışmada; Cumhuriyet gazetesinde
“Çizgilik” başlığı altında günlük karikatürler yayımlayan Kamil Masaracı’nın
Mart 2023-Mayıs 2024 arasındaki on dört aylık dönemde çizdiği evrimle ilgili
yirmi beş karikatürü eleştirel söylem analizine tabi tuttum, karikatürlerin ilettiği
mesajların alt metin okumalarıyla evrim süreci arasındaki ilintiyi analiz ederek
medya antropolojisi bağlamında ilk insandan günümüzdeki modern insana ulaşan
sürecin karikatürize edilen göndermelerini betimlemeye çalıştım. Sonuçta; medya
antropolojisinin kitle psikolojisini, kitlenin kültürel eğilimlerini ve kitlenin
tercihlerini insanın evrim yolculuğu üzerinden okuma çerçevesi, Masaracı’nın
karikatürlerinden yansıyan bir gerçeklik olarak ortaya çıktı. Analiz ettiğim yirmi
beş karikatürün ortak noktası da bu gerçekliğin insanın özüne ilişkin çeşitli tonları
taşımasıdır. Bu tonlar, içsel bir trajediyi barındırdığı kadar hayatın zenginliğine
ilişkin de birer güçlü vurgu olarak değerlendirilebilir.