XVIII. yüzyılda sosyal, beşerî, doğal ve deneysel bilimlerde ortaya çıkan “gerçekçilik” sorgulamaları ve orta sınıfın kendini arayış sancılarından doğan roman, sosyal gelenekten kopuk değildir. Ulusal kimliğin inşası sürecinde Kıbrıs’ta romanın kurumsallaşması için özel bir çaba gösteren İsmail Bozkurt’un edebî faaliyetlerinin ağırlık noktasını oluşturan romanları bu anlamda dikkate değerdir. Bozkurt, realist bir roman anlayışına sahiptir. Eserlerinde yarattığı roman kişileri aracılığı ile sosyal ve siyasi tarihin hafızalardan kazınmasına, unutulmasına karşı durur. Aynı zamanda toplum fertlerinin ve gelecek nesillerin kimlik sorgulamalarına cevap verebilecek toplumsal bir bellek alanı yaratmaya çalışır. Yusufcuklar Oldu mu?(1991),Mangal (1995), Bir Gün Belki (2002) ve Bir Gecede(2005) adlı romanlarında millî bilinç, bireysel irade ve sağduyuyla hareket eden erkek roman kişilerinin ruhi büyüme süreçleri adadaki sosyal ve siyasi yapının okunmasına olanak sağlar. İsmail Bozkurt’un romanları örneğinde insanın sosyal bir tipe dönüşümünü tanıklayan realist roman kahramanlarının “gerçeklik”, “gelişim” ve “olgunlaşma” kavramları çevresinde incelenmesine dayanan bu çalışma, realist roman kuramı ve uygulama biçimleri hakkındaki incelemelere ışık tutacaktır