Eski Türkçe döneminden beri yazılı metinlerde cümlelerdeki anlamı vurgulamak ve
güzelleştirmek amacıyla çeşitli yapılardan yararlanılmıştır. Bu yapılardan biri de ikilemelerdir.
Türkçenin hemen her döneminde kullanılan ikilemelere günümüz Türk dillerinin yazılı
kaynaklarında da rastlanır. Türkmence de bu dillerden biridir. Türkmence yazılmış metinlerde
ikilemelere sıkça başvurulur. Klasik Türkmen edebiyatının ve en önemli müelliflerinden biri de
Mahtumkulu Firâkî’dir. Türkmencenin yazı dili olarak gelişmesinde önemli bir yere sahip olan
Mahtumkulu, şiirlerinin birçoğunda anlatım zenginliği ve ahenk unsuru olarak ikilemeli yapıları
kullanmıştır. Mahtumkulu’nun şiirlerinde ahenk unsurlarının başında gelen bu yapılar kuruluş
bakımından farklılıklar arz etmektedir. Biz de bu çalışmamızda Mahtumkulu’nun bazı şiirlerini
tarayarak onlardan derlediğimiz ikilemeleri çeşitli açılardan inceledik. Öncelikle belli bir düzen
içerisinde bu yapıları tasnifledik. Yapılan tasnifleri alt başlıklar şeklinde sıraladık. Bu başlıklar
altında yapıları izah etmeye çalıştık. Bunu yaparken sık sık Türkiye Türkçesi’ndeki ikilemelerle
karşılaştırma yaptık. Bu açıdan Oğuz grubu Türk Dillerinin iki farklı kolunu temsil eden bu
yazı dilleri arasında benzerlikleri ve farklılıkları da ortaya koymaya çalıştık. Çalışmamızda
Baymuhammet Atalyyewiç Garryyew’in “Magtymguly” adlı eserinden faydalandık.