Ölüm evrensel bir olgu olsa da bu olgunun bireysel ve toplumsal düzeyde algılanış biçimleri,
ölüme karşı takınılan sosyal tavırlar ve geliştirilen tepkiler, içinde bulunulan kültürel
çevre ve sahip olunan inanç sistemi gibi bir dizi bağlamsal faktörün etkisiyle farklılık göstermektedir.
Ölüm, doğum ve evlenme ile birlikte insan hayatının en önemli dönüm noktalarından
birini oluşturmaktadır. Diğer dönüm noktaları gibi ölüm de bir dizi adet, ayin ve tören
eşliğinde tecrübe edilmektedir. Bu tür “geçiş” aşamalarında yerine getirilen uygulamalar,
törenler ve ayinler toplumsal grupların kültürel yapılarının önemli bir boyutunu meydana
getirmektedir. Buradan hareketle, bu çalışmada Ardahan Alevilerinde ölümün algılanışı, ölünün
defne hazırlanması, defnedilmesi ve defin sonrası adet ve uygulamaları ele alınacaktır.
Çalışmada yapılandırılmış görüşme ve katılımcı gözlem teknikleri kullanılmıştır. Ardahan’ın
Damal ilçesindeki Alevi dini önderlerle (dedelerle) yapılan görüşmelere ek olarak, Alevi cemaatine
bağlı yaşlı bir merhumun cenazesine iştirak edilerek doğrudan gözlem yapılmıştır.
Ardahan Alevileriyle ilgili ölüm ve cenaze törenleriyle ilgili daha öncesinden çalışma yapılmadığından
bu çalışma, alanında ilk olma özelliği taşımaktadır. Cenaze ve defin konularında,
Alevi ve Sünni gelenekler arasındaki bir kısım farklılıklara işaret edilmesi de çalışmanın
diğer önemli bir boyutunu oluşturmaktadır.