Bu makalenin temel amacı Türkiye’de oryantalizm eleştirisinin alımlanış biçimlerini
analiz etmektir. Oryantalizm eleştirisi kavramı 1978 yılında Edward Said’in “Oryantalizm:
Batının Doğu Algılayışları” başlıklı kitabının yayımlanmasıyla gelişen ve ilk defa geniş bir
teorik çerçeveye oturan bir kavramdır. Bu çalışmanın yayınlandığı tarihten itibaren, dünyada
olduğu gibi Türkiye’de de aydınlar Said’in tezleri ile bir biçimde karşılaşmış ve çeşitli düzeylerde
düşünsel etkileşimler yaşanmıştır. Bu makale, Said’in ortaya koyduğu oryantalizm
eleştirisinin, Türk düşüncesinde nasıl alımlandığını ele almaktadır. Bunun için önde gelen
yedi aydının konuyla ilgili farklı zamanlarda kaleme aldıkları makaleler ve yazılar karşılaştırmalı
bir perspektiften ele alınarak değerlendirilmiştir. Sözü edilen aydınlar, Şerif Mardin,
Meltem Ahıska, Hasan Bülent Kahraman, Taner Timur, Jale Parla, Aslı Çırakman ve Mahmut
Mutman’dır. Aslına bakılırsa Türkiye’nin modernleşme tarihi, esasen bir batılılaşma hareketleri
tarihi olduğuna göre, Batı ile Batılı olmayan dünyalar arasındaki ilişki biçimin yeniden ve köklü bir biçimde tartışan Edward Said’in eleştirel çalışmasının, Türkiye’deki yansımaları
başlı başına önemli bir konudur. Makalenin vardığı temel sonuçlardan biri, Türk aydının
Said’in sunduğu kuramsal çerçeveyi benimseyerek bunu Türkiye’nin siyasal ve toplumsal
tarihine uyguladığıdır. Fakat yine aydınların, çeşitli açılardan Said’i eleştirdiği ve mesafeli
bir tutum takındığı da çalışmanın ortaya koyduğu bir diğer sonuçtur. Bilhassa Said’in çalışmasında
Osmanlı devletinin yokluğu meselesinin Türk aydınlarınca sıkı bir değerlendirmeye
tabi tutulduğu görülmektedir. Ayrıca yöntemsel itirazların da önemli olduğunu belirtmek gerekmektedir.