Yenı· Derleme Alanları ve Dijital Ortamın Halkbilimcileri: Ekşisözlük Örneği
(New Review Fields and the Folklorists of Digital Environment: The Case of Ekşisözlük
)
|
Yazar
|
:
Sinan Yaman
- Azem Sevindik
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
100
|
|
Sayfa |
:
1041
|
 1892  1037
|
Özet
Ses ve sözlerin sistemli bileşimlerinin, sesleri destekleyen anlamlı mimik ve tavırların, yüz yüze gerçekleştirilen iletişimin hakim olduğu sözlü kültür ortamı; sözün şekil, biçim ve yazı teknolojisiyle sözlü hafızadan yazıya kodlanmasıyla başlayan süreçte ortaya çıkan yazılı kültür ortamı (yazmalar çağı/basmalar çağı); telefon, radyo, televizyon, internet teknolojileri sonrası oluşan elektronik kültür ortamı ürünleri kültürbilimi araştırmalarında farklı metotlarla derlenmekte ve çeşitli yaklaşımlarla ele alınıp değerlendirilmektedir. Sözlü kültür ortamı, yazılı kültür ortamının aksine ifadelerin yazı teknolojisiyle kodlanmadığı, belirli formüller yordamıyla taklit edilen ve hafızaya kodlanan yapılarla varlığını sürdürür. Bununla birlikte sözlü kültür ortamı folklor mahsulleri, “ikincil sözlü kültür ortamı” şeklinde tanımlanan, gösterim merkezli, yazılı icraların yanı sıra sesin ve görünün sergilendiği elektronik kültür ortamında “geleneklerin kendilerini güncelleyerek sürekliğini koruması” yasasıyla yeni yaşam alanları bulmuştur. Bu yaşam alanlarından birinin de atasözü, deyim, fıkra, masal, bilmece ve türkü gibi türlerin yeniden deneyimlendiği ve güncellendiği Ekşisözlük ve benzeri sanal paylaşım siteleri olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada, Ekşisözlük üzerinden her daim yeni kültür ortamlarında yaşam alanları bulmasını bilmiş olan halkbilimsel verilerin yeni derleme alanlarına, bu alanların paylaşımcılarına ve paylaşılan folklor ürünlerine dikkat çekmeyi amaçlamakta; internet ortamında paylaşılan işlev sahibi bu ürünlerle ilgili somut verileri ortaya koymak amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Halkbilimi, bağlam, derleme, dijital ortam, ekşisözlük
Abstract
The products of Oral Cultural environment, which is dominated by the systematic elements of voice and words, meaningful mimic and styles supporting voices, and face-to-face communication; the products of written cultural environment (writings age/pressing age), which emerged in the process of coding words from oral memory to writing via the technology of fonts, forms, and texts; and the products of electronic cultural environment, which have appeared after telephone, radio, television, and the internet technologies; are reviewed and investigated in cultural studies through various methods and approaches. Oral cultural environment, unlike written cultural environment, keeps its existence through the structures imitated by the specific formulas and coded into memory without coding the statements through the texting technology. In addition, the folkloric products of oral cultural environments have found new survival fields in electronic cultural environments, which are defined as “secondary oral cultural environment” and include voice and video in addition to demonstration-centered, written performance, with the law of “traditions’ protection of their continuity by updating them”. It is considered that Ekşisözlük and similar digital sharing sites, where such literary genres as proverbs, idioms, anecdotes, stories, riddles, and folk songs are re-experienced and re-updated, are one of those survival fields. This study aims to draw attention on the new review fields of folkloric data, which have always found new survival fields, a new cultural environment on Ekşisözlük, the sharers of these fields, and the shared folklore products. It is specifically aimed to reveal concrete information pertaining to these functional products shared on the internet.
Keywords
folklore, context, review, digital environment, ekşisözlük