Tebriz’de Yayınlanan Azerbaycan Türkçesinde Bir Dergi: “Dede Korkut Dergisi”
(A Journal in Azerbaijan Turkish Published in Tabriz. “Dede Korkut Journal ” )

Yazar : Nabi Kobotarian (Azeroğlu)   - Roghaiyeh Azizpour  
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 102
Sayfa : 425
1799    1048


Özet
İran’da basın hayatı Kaçar Hanedanı padişahı olan Fethali Şah Kaçar zamanında ortaya ?çıktı. O dönem İran’daki matbaacılığın merkezi Tebriz olduğu bilinmektedir. Tebriz’den ?sonra diğer şehirlerde matbaalar kurulmuştur. İran İslam devriminden sonra Tebriz’de ?yayına başlayan Dede Korkut Dergisi Azerbaycan Türkçesinde ve Arap alfabesiyle ?İran’da yayınlanan ilk Türkçe dergiler arasında tarihe geçmiştir. Dergi birçok ilkleri ?beraberinde getirmiştir. Türk dili ve kültürünü hor gören Şah dönemi sonrası bu derginin ?ortaya çıkması İran’da yaşayan Türklerin özlüğüne dönüşünün bir simgesi olarak ?görülmektedir. Dönemin siyasi ve içtimai çalkantılar nedeniyle ne yazık ki bu dergi diğer ?dergiler gibi kısa ömürlü olmuş ve yirmi sayı çıktıktan sonra kapatılmıştır. ? ?1359 H.Ş./1980-Ağustos 1361 H.Ş./1982 Nisan tarihleri arasında Dr. Hüseyin ?Feyzullahi’nin baş sorumluğunda çıkan Dede Korkut Dergisi’nin içeriği milli bilinci ?aşılamak, milli kültürü korumak ve Azerbaycan Türkçesinin eğitim diline çevirmek isteği ?olmuştur. Derginin adından da belli olduğu gibi milli edebiyat konuları ön plana ?çıkmaktaydı. Derginin öne çıkan önemli bir hususiyeti de milli edebiyat geleneğinde ?Dede Korkut, Oğuz Han, Tepegöz, Alpamış ve diğer ulusal karakterlerin ilk defa İran ?Türklerine tanıtması olmuştur. Bu çalışmada İran İslam Devriminden sonra Tebriz’de ?yayınlanan Dede Korkut Dergisi’nin tanıtılmasını amaçlanmıştır.?

Anahtar Kelimeler
Tebriz, İran Türkleri, Dede Korkut Dergisi

Abstract
Press life was seen during the reign of Qajar Turks Sultan Feth Ali Shah Qajar in İran. ?The center of printing in Iran was Tabriz. The first book was recorded in this city in İran. ?After Tabriz, printing houses were established in other cities. Dede Korkut Journal ?which was published in Tabriz since 1980-1982. It was on of the first Turkish Journal ?published in Azerbaijan Turkish in Iran with Arabic alfabe. The publication of the ?journal in the city of Tabriz in Iran brought many features. After Shah period who ?despise Turkish language and culture the emergence of this magazine is known as a ?symbol of the return of the Turks living in Iran. Unfortunately, this magazine was closed ?after twenty numbers. ? Dr. Feyzullahi that issues Dede Korkut Journal has been aimed the importance of ?national culture and the protection of language. İn this magazine products of national ?literature and national writers came to the forefront. The tradition of national literature ?has been introduction for exam Dede Korkut, Oğuz Han, Tepegoz and other characters ?to the Iranian Turks for the first time.In this study, it is aimed to introduce the Dede ?Korkut Journal published in Tabriz.?

Keywords
Tabriz, İran Turks, Dede Korkut Journal