Tûr Abdin’de Bir Kimlik ve Anlatım Biçimi: Mıtırblar ve Mıtrıplık
(An Indentity And Expression Form in Tûr Abdin: Mitirbs and Mitriplik
)
Yazar
|
:
Necat Keskin
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
Baskı Yılı |
:
2015
|
Sayı |
:
84
|
Sayfa |
:
57-72
|
6124 4608
|
Özet
bir bölge olmuştur. Bu coğrafyanın bir parçası olan ve Tûr-Abdin olarak da adlandırılan Mardin
ve çevresi de içinde yer aldığı Mezopotamya gibi çok etnili ve çok kültürlü özelliği ile ön plana
çıkmaktadır. Kürt, Arap, Süryani gibi etnik gruplar yanında durumsal olarak kendini bu etnisitelerin
içinde tanımlayan Seyyidler, Mıhalmiler, Mıtırblar gibi farklı dini ve kültürel gruplar bulunmaktadır.
Bu çalışmada müzik, etnisite, kimlik kavramları çerçevesinde Mardin ve çevresindeki Mıtırblar
ele alınmakta ve onların günümüzde de çeşitli şekillerde sürdürdükleri geleneksel anlatım
biçimi olan Mıtrıplık, Kürtlerin ‘ulusal’ değer atfettikleri bir başka anlatım biçimi olan Degbêjlik
ile karşılaştırılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Mıtrıblar, Çingene, Kültürel Kimlik, Kemençe.
Abstract
Located beetween the Euphrates and the Tigris rivers, Mesopotamia has been a multi-cultural,
multi-ethnic region in the course of history. As a part of this geographic region, Mardin and around
which is also named as Tûr-Abdin comes to forefront with its multicultural and multi-ethnic
characteristic just like Mesopotamia in which it is placed. Beside the Kurds, Arabs, and Syrian
ethnic groups, there are other religious and cultural groups such as Sayyids, Mihalmis and mıtırbs
that conditionally define themselves among this ethnicities.
In this article mıtırbs living in and around Mardin are subjected within the framework of
music, ethnicity, identity terms, and the Mıtrıplık, the traditional narrative form which is also
continued in some ways nowadays, is compared to the dengbêjlik, another narrative form which
is valued as a ‘national’ form by Kurds.
Mıtırbs are named as motreb, mıtrıp in different places and defined one of the Gypsies community
who are doing music. They are perceived and defined in the same way in and around
Mardin. However, mıtırbs often tend to define themselves in the ‘Kurdish’ ethnic identiy. The
thing that comes to forefront in this definition is their ability to use Kurdish very well and their
existence there for a long time
Keywords
Mıtrıb, Gypsies, Cultural İdentity, Fiddle.