Tuzla ve Çevresi Müslümanlarında Ölüm Âdetleri
(Customs of Death of Tuzla and Their Surroundings )

Yazar : Mustafa Sever    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2016
Sayı : 85
Sayfa : 51-64
4593    3003


Özet
Tuzla Kantonu, Bosna-Hersek’in on kantonundan birisidir ve başkenti Tuzla’dır. Tuzla şehri, Müslümanların, Katolik Hristiyanların, Ortodoks Hristiyanların, az sayıda Protestan Hristiyanların ve Yahudilerin yaşadığı bir şehirdir. Nüfusunun büyük çoğunlu- ğu Müslümandır. 15. yüzyıl sonlarından beri Müslümanlar, “Boşnak” olarak isimlendirlmekte ve inançları, âdet ve gelenekleri açısından Türklerle birçok yönden benzeşmektedir. 15. yüzyıldan günümüze kadar gelen Bosna-Hersek Müslümanlarının doğum, sünnet, evlenme ve ölüm âdetleri ve gelenekleri, birçok olumsuz etkene rağmen, günümüzde de Müslümanlık dairesinde devam etmektedir. Ancak, unutulmamalıdır ki Bosna-Hersek coğrafyasının genelinde olduğu gibi, inceleme alanımız Tuzla’da da Müslüman Boşnaklar, Katolik Hristiyan Hırvatlar ve Ortodoks Hristiyan Sırplar ve bunların yanında az da olsa Protestan Hristiyanlar ve Yahudiler ile bir arada yaşamakta ve kuşkusuz birbirleriyle inanç ve uygulama açısından etkileşmektedirler. Çalışmamızda Boşnak Müslümanların “ölüm” konusundaki âdet ve uygulamaları incelenecektir. İlk önce ölümün algılanışı ve ölüm öncesi inançlar, daha sonra ölüm,ölünün yıkanması, kefenlenmesi ve defnedilmesi, taziye, yas, vb. konular ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler
Tuzla, Boşnak, ölüm, âdetler, ritüeller

Abstract
Tuzla Canton, is one of the ten cantons of Bosnia-Herzegovina and their capital city is Tuzla. Tuzla is a city where living Muslims, Catholic Christians, Orthodox Christians, with a smal number of Protestant Christians and Jews. The majority of the population is Muslim. Since the late 15th century, the Muslims is called “Bosnian”. They are similar in many ways with the Turks in terms of beliefs, customs and traditions. Although there are a vast number of bad effects, from 15th century to the present Bosnia Herzegovina’s birth, circumcision, weeding and death traditions maintain with the Islamic framework. Yet, people should not forget that our area of investigation is in Tuzla, Bosnia Herzegovina. In here, Muslims, Bosnians, Catholic Christians, Orthodox Christian Serbian and Croats are living. In addition to these Protestant Christians and Jewish also live in Tuzla and there is a mutual interaction between them in terms of believes.İn this study, will be examined customs and traditions about the death of Bosnian Muslims. The frst part includes a consideration of perception of death and previous beliefs of death. And afterwards the moment of death, the washing and and shrouding of the deceased, the burial of the dead, condolence ceremonies, and the mourning and etc. are dealt with topics like.

Keywords
Tuzla, Bosnian, death, customs, rituals