Anneliğe Geçiş Döneminde Bilgiyi ve Belirsizliği Risk Ritüelleriyle Dizginlemek
(Tackling Knowledge and Reining Uncertainty through Risk Rituals in the Transition to Motherhood
)
|
Yazar
|
:
Hicran Karataş
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2023
|
|
Sayı |
:
114
|
|
Sayfa |
:
439-458
|
|
|
Özet
Bu araştırmada neden anneliğin kültürel olarak özel bir yerde konumlandırıldığına dair farklı bir yaklaşım sunuyorum. Ankara’da tıbbın belirli alanlarında uzmanlaşmış otuz hekim anneyle derinlemesine mülakat tekniği kullanarak, gebeliğin kadın ve bebek sağlığı üzerindeki risklerine dair formel bilgiye dayalı farkındalığın, hamilelik deneyimini nasıl etkilediğini araştırdım. Araştırmam, bu farkındalığın anne adaylarının kendilerinin ve bebeklerinin sağlığını korumak, dünyaya sağlıklı bebek getirebilmek ve dahası hayatta kalabilmek için ritüeller geliştirdiğini ortaya koymaktadır. Hekim anneler, etraflarındaki deneyimli annelerin ve ailelerinin tavsiyesiyle, ama ancak bebeklerine zarar vermeyeceğinden emin oldukları ritüelleri icra etmektedir. Bu ritüellerin ayırt edici özelliği, anne adayının anneliğe geçiş döneminde algıladığı gebelik ve lohusalığa özgü riskler karşısında tedbiren icra edilmesidir. Bu çalışmanın özgün yaklaşımı, geleneksel kaçınma ritüellerinin, modern dünyada sembolik anlamlarıyla risk ritüelleri formunda uyarlandığını göstermektedir. Hekim anne adayları, sağlıklarını ve bebeklerini gebelik sırasında ve/veya sonrasında koruyabilmek için kendilerini nasıl sınırlandırdıklarını ve döneme özgü tabularla nasıl uzlaştıklarını risk ve kaygı üzerinden ritüele yansımaktadır.
Anahtar Kelimeler
risk ritüelleri, geçiş dönemi ritüelleri, risk, kaçınma, belirsizlik, gebelik, annelik
Abstract
This study uses a fresh approach to demonstrate how transition to motherhood is culturally marked and why this is so. In depth discussions with 30 female-doctors in Turkey reported that awareness of risks to their health and social well-being shaped their pregnancy experience and led them to undertake various rituals in an effort to alleviate their anxiety and protect them and their babies from miscarriage, disability, and complications during childbirth. The doctors stated that they performed such rituals on the advice of their families, believing that doing so would not harm them or their babies but could be beneficial. The distinctive character of these rites is that they are ritualistic responses and adaptations of women to the perceived hazards and uncertainties posed by the transition to motherhood. The new approach used in this study first identifies contemporary pregnancy risk rituals that are symbolically and functionally used as protective arrangements by women in Anatolia today. These are then qualitatively discussed in a way that will also identify those rites of passage and practices that may compel women to adopt self-limiting routines or to accept taboos.
Keywords
risk rituals, rites of passage, risk, avoidance, uncertainty, pregnancy, motherhood