Folklora Adanmış Bir Ömür: Kemal Akça ve Çalışmaları
(A Lifetime Devoted to Folklore: Kemal Akça and His Works
)
Yazar
|
:
Meriç Harmancı
-Sümeyya Arıcan
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
Baskı Yılı |
:
2025
|
Sayı |
:
121
|
Sayfa |
:
119-138
|
|
Özet
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş aşamalarında ve sonrasında ülke aydınlarının hareket noktası ve halka yerleştirmek istedikleri bilinç; milli değerler, Türk dili ve kültürü üzerine olmuştur. Ulusal kimlik ve şuur kazandırmak amacıyla atılan ilk adımlar çoğunlukla dil, edebiyat, tarih ve folklor üzerinden yürütülmüş, bu doğrultuda kolektif hafızaya ve kültürel hazinelere başvurulmuştur. Bu çalışmayı, kolektif hafızayı ortaya çıkarma yolunda folklorun önemli bir kaynak olduğu bilinciyle hareket ederek önemli çalışmalara imza atmış Ali Kemal Akça’nın hayatı ve çalışmaları üzerinden yürüttük. 1940’lı yılların önemli folklor araştırmacısı ve yazarlarından biri olan Akça, Türkiye’de düzenli yayımlanan ikinci folklor dergisi olan Folklor Postası’nın sahibi ve başyazarıdır. Türk folklor çalışmalarının ivme kazandığı yıllarda folklor dergisi çıkarmış, folklor ile ilgili kitaplar hazırlamış, gazete ve dergilerde yazıları yazmış olsa da onun çalışmaları hakkında detaylı ve toplu bir inceleme bulunmamaktadır. Çalışmada Akça’nın dergi ve gazetelerde yazdığı yazılarını, kitaplarını inceleyerek folklora adanmış bir ömrün ve çalışmalarının görünürlüğünü arttırmayı amaçladık. Ayrıca yazıların içeriklerini analiz ederek yedi başlık altında sınıflandırdık. Bu sınıflandırmanın Cumhuriyet’in kurucu aydınlarının folklora yönelik dikkatini ve milli ruh oluşturmak için folklorun kadrolarından nasıl yararlandığını gösteren örnekler olarak da dikkat çekici olduğu düşüncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler
Kemal Akça, folklor, milli bilinç, Folklor Postası, Konya
Abstract
During and after the establishment of the Republic of Turkey, the starting point of the country's intellectuals and the consciousness they wanted to implant in the people were national values, the Turkish language, and culture. The first steps to give national identity and consciousness were mainly carried out through language, literature, history, and folklore; in this direction, collective memory and cultural treasures were consulted. We conducted this study on the life and works of Ali Kemal Akça, who has carried out essential studies by acting with the awareness that folklore is an important source in revealing the collective memory. Akça, one of the most critical folklore researchers and writers of the 1940s, was the owner and editor-in-chief of Folklore Postası, the second regularly published folklore magazine in Turkey. Although he published a folklore magazine in the years when Turkish folklore studies gained momentum, prepared books on folklore, and wrote articles in newspapers and magazines, there is no detailed and collective examination of his work. In this study, we aimed to increase the visibility of a lifetime dedicated to folklore and his works by examining Akça's articles written in magazines and newspapers and his books. We also analyzed the content of the articles and classified them under seven headings. This classification is also remarkable as an example of how the founding intellectuals of the Republic paid attention to folklore and how they benefited from the cadres of folklore to create a national spirit.
Keywords
Kemal Akça, folklore, national consciousness, Folklor Postası, Konya