Yazar	: Meryem Bulut
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2024
Sayı	: 120-Ek
Sayfa	: 1273-1286

Özet
Bu çalışma, çeşitli toplumların mitolojik anlatılarının depremleri nasıl farklı yorumladığına odaklanmaktadır. Antik çağlardan itibaren depremlere ilişkin söylemler çeşitlenmiş ve değişmiştir. Toplumlar depremler, volkanik patlamalar, buzulların erimesi, vebalar, kıtlık, kuraklık gibi doğa olayları karşısında çeşitli yorumlar geliştirmişlerdir. Eskatoloji mitleri bu türden yıkımlara yanıt vermiş anlatıları içermektedir. Eskatalogya dünyada veya insanlık tarihindeki son olaylarla yani dünyanın ya da insanlığın sonu ile ilgilenir. Mitolojik anlatılarda depremlerin nedenleri ilahi güçlerin insanları cezalandırmak amacıyla gerçekleştirdikleri eylemleri olarak açıklanır. Bazı toplumlarda bu eylemler kurallara uyulmazsa insanların sonunun geleceğine dair bir uyarı olarak yorumlanır. Bazı toplumlarda yanlış bir eylemin sonucu olarak depremlerin meydana geldiğine inanılır. Depremlerin nedenleri farklı toplumlarda değişik yorumlanmakta ve yorumlara ilişkin kullanılan semboller de toplulukların yaşadığı fiziksel koşullarla ilişkili olarak geliştirilmektedir. Depremlere ilişkin açıklamalar her toplumun kendi deneyimlerine, inançlarına ve tarihine bağlı olarak değişebilmektedir. Depremleri yorumlamak için kullanılan semboller toplumların yaşadıkları fiziksel koşullara uygun olarak geliştirilip değişse de, farklı toplulukların benzer sembolleri kullandıkları bilinmektedir. Toplumlar mitolojik anlatılarında kutsal, toplumsal ve doğal, doğaüstü ya da toplumsal-kültürel bir görüngünün kökenine ilişkin açıklamalarında kullandıkları sembolleri birbirlerinden ödünç alma eğilimi içindedirler. Dolayısıyla fiziksel olarak uzak mesafede yaşayan topluluklar yaşam alanları ile ilişkili olmayan sembolleri kullanmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler
deprem, deprem tanrıları, mitoloji, eskatologya

Abstract
This study focuses on how the mythological narratives of various societies interpret earthquakes differently. Since ancient times, discourses on earthquakes have diversified and changed. Societies have developed various interpretations in the face of natural events such as earthquakes, volcanic eruptions, melting of glaciers, plagues, famine, drought. Eschatological myths include narratives that respond to such devastations. Eschatology deals with the last events in the world or in human history, that is, the end of the world or the end of humanity. Mythological narratives explain earthquakes as the results of divine forces to punish people. Some societies believe that earthquakes occur as a result of a wrong action. Different societies interpret earthquakes with different symbols, and these symbols may vary from society to society. Explanations of earthquakes may vary depending on the experiences, beliefs and history of each society. Although physical conditions play a determining role in shaping the symbols, societies tend to borrow from each other the symbols they use in their mythological narratives to explain the origin of a sacred, social, natural, supernatural or socio-cultural phenomenon. Therefore, even societies that live far apart may use symbols that are independent of their physical environment. This study focuses on how the mythological narratives of various societies interpret earthquakes differently. Since ancient times, discourses on earthquakes have diversified and changed. Societies have developed various interpretations in the face of natural events such as earthquakes, volcanic eruptions, melting of glaciers, plagues, famine, drought. Eschatological myths include narratives that respond to such devastations. Eschatology deals with the last events in the world or in human history, that is, the end of the world or the end of humanity. Mythological narratives explain earthquakes as the results of divine forces to punish people. Some societies believe that earthquakes occur as a result of a wrong action. Different societies interpret earthquakes with different symbols, and these symbols may vary from society to society. Explanations of earthquakes may vary depending on the experiences, beliefs and history of each society. Although physical conditions play a determining role in shaping the symbols, societies tend to borrow from each other the symbols they use in their mythological narratives to explain the origin of a sacred, social, natural, supernatural or socio-cultural phenomenon. Therefore, even societies that live far apart may use symbols that are independent of their physical environment.

Keywords
earthquake, earthquake gods, mythology, eschatology