Kültürel görececilik, öğretmen yetiştirme, ötekini anlama, Türkiye antropolojisi,
(The Problem of Inefficacy of Anthropological Knowledgein Turkey and Teachers
)
|
Yazar
|
:
S.Yetkin Işık
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2016
|
|
Sayı |
:
87
|
|
Sayfa |
:
9-30
|
 6666  3139
|
Özet
Antropoloji, Türkiye’de 1920’li ve 1930’lu yıllarda ulus-devlet inşası süreciyle ve
batılılaşma programıyla uyumlu olarak, tarih ve arkeoloji gibi, devletten destek gören bir
bilim dalıydı. Erken cumhuriyet döneminde Avrupa’da hâkim pozitivist ve ırkçı paradigmanın
etkisinde çalışan antropoloji, Türkçeye de ırkbilim olarak çevrildi. Ancak İkinci Dünya Savaşı
sonrasında Batı antropoloji geçmişiyle hızla hesaplaşıp evrenselci ve kültürel görelilikçiliğe
yönelirken, iç siyasi gelişmelerinden kaynaklanan nedenlerle Türkiye antropolojisinde aynı
hızda bir değişim gerçekleşmedi. Sosyal/kültürel antropoloji, 1990’lı yıllardan itibaren
postmodern, geç modern ya da küreselleşme adıyla bilinen bir dizi çağdaş gelişmeyle ilişkili
olarak Türkiye’de de her geçen gün artan bir ilgiye mazhar olsa da, hakkında çok az veya
yanlış bilgi sahibi olunan bir disiplindir. Oysa psikolojiden tıbba, siyasetten sanat alanına
konusu insan olan hemen her meslek dalında antropolojiye yönelik ilginin artışına tanık
olduğumuz bir çağdayız. Bu bağlamda öğretmenlerin antropolojik bilgi ve perspektiften
yoksun bırakılması büyük bir eksikliktir. Bu çalışma, Türkiye’de öğretmenlerin neden
antropoloji okumaları gerektiğini, antropolojiden nasıl ve neden daha fazla yararlanmaları
gerektiğini göstermeyi amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kültürel görececilik,:öğretmen yetiştirme; ötekini anlama; Türkiye antropolojisi
Abstract
Anthropology, like archeology and history, was a science that was supported by Turkish
Republic, in accordance with the process of nation-state construction and the programme
of westernization, in 1920’s and 1930’s in Turkey. In Early Republic era, anthropology,
studied in mainstream pozitivist and racist paradigm of Europe, translated into Turkish, as a
racescience. However after Second World War, anthropology confronted its past and gotout
of that paradigm and headed towards universal and culturalrelativism yet the same rapid
changes were not observed in Turkey anthropology, due to reasons arising from internal
political developments. Since 1990’s, in connection with the general change process of
capitalism, although social/cultural anthropology has gradually attracted the attention of
the students and the people in Turkey, compared with other socialsciences, it is still the
least known science. Hence we are in an age in which we witness an increasingly interest
to anthropology in every professional feld whose subjects are humanfrom psychology to
medicine, from politics to art. In this context, teachers’ lack of anthropological knowledge
and perspective is a major problem. This article aims at to show why and how teachers must
utilise more from anthropology
Keywords
nthropology of Turkey, cultural relativity, teacher training, understanding ‘other’