Yazar	: Aykut Çerezcioğlu
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2015
Sayı	: 81
Sayfa	: 9-25
5723    1969

Özet
Rus incelemeci Mikhail Bakhtin’in, edebiyat incelemelerinden hareketle ortaya attığı diyalog, diyaloji ve karnavalesk gibi kavramlar popüler kültür incelemelerinde de kullanılır. Bakhtin’e göre Karnavalda, resmi kültüre karşıt olarak konumlanan bir halk kültürünün, kahkahayı, doğanın kolektif yaşamının ritimlerini, bedenin direncini ve işlevlerini, dile, edebiyata taşıması söz konusudur (Bakhtin, 2001: 23). Karnaval meydanı, her türlü resmi konum ve ciddiyete yönelik alay, tüm hiyerarşilerin tepetaklak edilmesi, davranış kurallarının küfür, aşağılama, kabalıkla ihlal, bedensel iştahlara yönelik tüm aşırılıkların kutlanması biçiminde kendini dışa vuran bir halk bilincidir. Bakhtin, tüm “yarı ciddi- yarı komik türlerin”, karnavalesk folklor ile birleşmiş olduğunu söyler. Hepsi de az ya da çok dünyaya dair özgül bir karnaval duygusuyla yüklüdür ve bir kısmı da sözlü karnavalesk-folklorik türlerin doğrudan edebi çeşitlemeleridir. Yarı ciddi- yarı komik türlerin tümünde retorik öğe bulunur ve bu türler hetero sesli bir doğaya sahiptir; çok perdeli bir anlatım, iç içe geçmiş türler ve biçimler sıklıkla kullanılır. Müzisyen Karahan Kadırman, Müzika-Retorika adını verdiği “performanslarında” izleyici ile karşılıklı diyalog kurduğu bir üslup kullanır. Kadırman, Müzika Retorika’yı, bireylerin retorik yoluyla “benzerlikler ve farklılıkları, bunları donduran toplumu, bunları yasallaştıran ve kimi zaman sarsan siyaseti, bunların içlerinde dalgalandığı psikoloji ve ahlakı” tartıştıkları ve bu tartışmalar sırasında daha önce kaydedilmiş “alan” sesleri üzerine, müzisyen tarafından birden çok çalgı icra edilerek yapılan müziğin kullanıldığı bir tür olarak tanımlar. Kadırman’a göre “kentsel müzik kültürü içersinde, popüler ve alışılmış olana protest olarak ortaoyunu, kabare, müzikal, performans sanatı, aşık geleneği ve başka sanat disiplinleriyle türler arası bir birliktelik oluşturmak ve konuşulamayanı konuşmaya teşvik etmek ve otoriter yapıyı eleştirmek” önemlidir. Bu çalışmanın amacı Karnaval ve diyalog kavramları bağlamında Müzika Retorika’yı analiz etmektir.

Anahtar Kelimeler
Karnaval, Karnavalesk, Müzika Retorika, Retorik, Diyalog.

Abstract
Concepts that were propounded by the Russian contemplator Mikhael Bakhtin based on his literature reviews, such as dialogue, dialogy and carnivalesque are also used in studies on popular culture. According to Bakhthin, at the carnival, a public culture which is positioned as an opposition to the official culture, carries the laughter, the collective life rhythms of the nature and the resistance and functions of the body to language and literature. Carnival square is a public conscience which reveals itself as a ridicule to every kind of official position and seriousness, overturning all hierarchies, celebration of all kinds of violations of conduct codes by profanity, insults and vulgarity, and all extremes of physical appetite. Bakhtin explains that all “semi serious-semi humorous genres” are associated with carnivalesque folklore. All of them are loaded with a sense of carnival which is more or less specific to the world. “Semi serious-semi humorous genres” are associated with carnivalesque folklore. All of them are loaded with a sense of carnival which is more or less specific to the world and some of them are direct literary variations of direct verbal carnivalesque-folk genres. The rhetorical elements are found in all half serious - half humorous genres and has a heterophonic nature; a multi pitched narration and intertwined genres and styles are frequently seen. Musician Karahan Kadırman, in his performances entitled “Muzika-Retorika”, uses a style which he establishes a dialogue with the audience. Kadırman defines Müzika-Retorika as a genre in which individuals discuss “similarities and differences, the society that freezes these similarities and differences, politics which legalize and sometimes shatter these similarities and differences, the psychology and the ethics that fluctuate within these similarities and differences” and the musician performs with multi instruments on the “field” sounds that were recorded during these discussions. According to Kadırman, “to form a multi-genred association as a protest against popular and customary within the urban music culture, by means of ortaoyunu (a eulogy show in ottoman culture and entertainment life), cabarets, musicals, performance arts, minstrel traditions and other art disciplines, encouraging to speak on what cannot be spoken and criticizing the authoritarian structure is important”. The aim of this study is to analyze Musical Rhetoric within the contexts of Carnival and dialogue.

Keywords
Carnival, Carnivalesque, Muzika-Retorika, Rhetoric, Dialogue.