A General Evaluation of the 1893 and 2023 Earthquakes in Adıyaman and its Environs
(Adıyaman ve Çevresinde 1893 ve 2023 Depremlerinin Genel Değerlendirmesi )

Yazar : Murat Gökhan Dalyan    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2024
Sayı : 120-Ek
Sayfa : 1429-1454
    


Özet
Adıyaman ve çevresi aktif bir fay zonu üzerinde yer aldığı için tarih boyunca doğal olarak çok sayıda aletsel ve tarihsel depremler yaşanmıştır. 6 Şubat 2023’te meydana gelen ve ne yazık ki Adıyaman ve çevresinde birçok can kaybına ve ciddi ölçüde maddi hasara yol açan depremden bahsetmemek yanlış olurdu. Ayrıca, 130 yıl önce şiddet ve yıkım açısından benzer sonuçlar doğuran Malatya merkezli depremden söz etmek gerekmektedir. Bu deprem sonucunda ne yazık ki hatırı sayılır miktarda ev yıkılmış, pek çok kamu binası ve dini yapı zarar görmüştür. Anlaşıldığı kadarıyla önemli sayıda ölümle sonuçlanan 1893 depreminin yol açtığı kayıpların tam bir boyutu hemen anlaşılamamış ve ancak sonraki günlerde ortaya çıkmıştır. Söz konusu depremin ardından bölgede bir süre devam eden bir dizi artçı sarsıntı meydana gelmiştir. Zorlu kış şartlar, depremin etkilediği bölgelere ve insanlara ulaşmayı zorlaştırmıştır. Bu durum maalesef devletin yardım ulaştırma çabalarını olumsuz etkilemiştir.6 Şubat 2023’teki depremde de benzer bir durum meydana gelmiştir. Yetersiz insani yardım ve sert kış koşullarının zararlı etkisi ölüm ve yaralanmaların artmasına katkıda bulunmuştur. Her iki depremin ardından yaşanan belki de en önemli zorluk, enkaz kaldırma ve yardım çalışmalarını sistematik ve etkili bir şekilde koordine etmede karşılaşılan zorluktur. Bu makalede, 1893 ve 2023 depremleri karşılaştırmalı olarak incelenerek, tarihten günümüze toplumda ve devlette deprem bilincinin oluşup oluşmadığı analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler
Adıyaman, Osmanlı İmparatorluğunda depremler,Türkiye Cumhuriyeti

Abstract
Given that Adıyaman and its surroundings are located on an active fault zone, it is natural that they have experienced numerous earthquakes, both instrumental and historical, throughout history. It would be remiss not to mention the earthquake that occurred on 6 February 2023, which regrettably resulted in a number of fatalities and significant damage to property in Adıyaman and its neighbourhood. It is also necessary to refer to the earthquake that occurred 130 years earlier, which centred in Malatya and produced similar results in terms of intensity and destruction. As a result, unfortunately, a considerable number of houses were destroyed, and many public buildings and places of worship were damaged. It would seem that the full extent of the losses caused by the earthquake of 1893, which resulted in a significant number of fatalities, was not immediately apparent and came to light only in the following days. It would be fair to say that the region experienced a number of aftershocks that lasted for some time following the mentioned earthquake. The challenging winter conditions made it difficult to reach the affected people and regions that the earthquake had damaged. This regrettably had an adverse effect on the state’s aid efforts. A similar situation occurred in the earthquake on 6 February 2023. It is worth noting that the problem had a significant impact on the increase in the number of deaths and losses. Perhaps the most significant challenge encountered in the aftermath of both earthquakes was the removal of debris and the difficulty in coordinating aid efforts regularly. In this study, an attempt will be made to draw comparisons between the Ottoman earthquake and the two recent earthquakes.

Keywords
Adıyaman, earthquakes in the Ottoman Empire, Republic of Türkiye