Yazar	: Nuray Küçükler Kuşcu
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2025
Sayı	: 124
Sayfa	: 1103-1118

Özet
Edebiyata coğrafya merkezli bir okuma biçimiyle yaklaşan çalışmalar, metinlerde mekânın nasıl temsil edildiğini, hangi işlevleri üstlendiğini ve ne tür anlamlar taşıdığını inceler. Bu yaklaşımlar yazarların coğrafi deneyimlerini, fiziksel ve insana özgü coğrafya ögelerini, kültürel coğrafyayı, jeopolitik konuları, yazınsal türler coğrafyasını, çevre sorunlarını farklı kuramsal ve yöntemsel çerçevelerle ele alır. Coğrafya merkezli okuma, yazınsal metinlerde yer alan uzamları yalnızca betimsel olarak değerlendirmez. Metinlerde yer alan coğrafi ögeler aracılığıyla metinlerin kültürel, tarihsel ve toplumsal bağlamını çözümleyerek daha derinlikli bir okuma olanağı sunar. Ayrıca yazınsal üretimi mekânın insan üzerindeki şekillendirici gücüyle birlikte düşünmeye olanak tanır. Bu yönüyle coğrafya merkezli okuma, disiplinlerarası eleştirel yaklaşımlar içinde özgün ve dönüştürücü bir konumdadır. Bu çalışmada Behçet Aysan’ın şiirlerinde yer alan mekânlar ile coğrafyaya özgü ögeler, coğrafya merkezli okuma yöntemiyle incelenmiştir. Bu doğrultuda çalışma nitel araştırma desenlerinden tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Edebiyat-coğrafya ilişkisi, edebiyat coğrafyası, coğrafya merkezli okuma ve Behçet Aysan’a dair kuramsal bilgiler, alanyazın taraması yoluyla elde edilmiştir. Veri toplama sürecinde akademik yayınlar ve güvenilir çevrimiçi kaynaklar kullanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda Behçet Aysan’ın şiirleri analiz edilmiştir. Çalışma sonunda Aysan’ın, şiirlerinde coğrafyaya özgü ögeleri çok yönlü biçimde işlediği görülmüştür. Şairin şiirlerinde mekân yalnızca fiziksel bir arka plan değil; bireysel ve toplumsal deneyimlerin yansıtıldığı, şiirsel anlamı derinleştiren bir yapıdır.

Anahtar Kelimeler
Coğrafya, şiir, Behçet Aysan

Abstract
A geographical reading approach is a methodological framework that involves examining how space is represented in literary texts, the functions it assumes, and the meanings it conveys. This approach enables scholars to analyze how geographical concepts and theories influence textual representations of space. Geographical reading approaches address the geographical experiences of writers, physical and social geographical elements, cultural geography, geopolitical issues, the geography of literary genres, and environmental problems through different theoretical and methodological frameworks. Geographical reading does not merely evaluate the spaces in literary texts descriptively. It provides a more profound reading experience by examining the texts' cultural, historical, and social contexts through the lens of geographical elements. It also facilitates the integration of literary production with the shaping power of space on human beings. In this respect, geographical reading occupies a distinctive and transformative position within interdisciplinary critical approaches. In this study, the places and geographical elements in Behçet Aysan's poems are examined through the lens of the geographical reading method. To this end, the present study was conducted using the survey model, which is one of the qualitative research designs. Theoretical information about the literature-geography relationship, literary geography, geographical reading, and Behçet Aysan was obtained through a literature review. The data collection process involved the utilization of academic publications and reliable online sources. The analysis of Behçet Aysan's poems was conducted by the findings obtained. Upon conclusion of the study, it was observed that Aysan's poetic compositions address geographical elements in a multifaceted manner. In his poems, space functions not only as a physical background but also as a structural element that reflects individual and social experiences, thereby deepening the poem's poetic meaning.

Keywords
geography, poetry, Behçet Aysan