Yazar	: Bâki Asiltürk
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2025
Sayı	: 124
Sayfa	: 895-906

Özet
Modern şiirde anlam katmanlarını zenginleştirmenin yollarından en yaygını imge kullanma ve özgün imge yaratma tekniğidir. Şairler anlamın temel koyucu argümanlarından olan imgeyi genellikle duyudan duyguya, somuttan soyuta aktarma veya bunun tersi yoluyla sağlarlar. Beş duyudan herhangi birine ait sıcak, sert, renkli, tatlı, gürültülü vb. gibi kavramların aşk, mutluluk, mutsuzluk, bunalım, özlem, keder vs. gibi birbirinden farklı duyguları ifade etmek için kullanılması imgesel anlatımın temelini oluşturur. Beş duyudan birine ait verilerin bir başka duyuya aktarılması ve bu yolla duyular arası aktarmaya başvurulması da imgeye giden yolda önemli uygulamalardan biridir. Duyuya ait iken yüzey yapıda kalan ama duyguya geçişte derin yapıya aitmiş gibi hissedilen verimler şiirde çağrışımların çoğalıp güçlenmesini sağlar. Buna bağlı olarak bu verimlerin değer skalası da üzerinde durulması gereken bir başka yöndür. Şair, sözünü ettiği duyu veya duygunun son tahlilde ne şekilde algılanmasını istediğini şiirde bazen açık bazen de örtülü olarak hissettirir. Duyusal verimlerin doğrudan doğruya doğadaki şekliyle kullanılıp yüzey yapıda kalması “betisel kategori”yi, çağrışım yoluyla derin yapıya ulaşması “izleksel kategori”yi, şairin ona yüklediği olumluluk-olumsuzluk durumu da “değer kategorisi”ni meydana getirir. Herhangi bir şair veya okur için sıradan bir veri olan gök gürültüsü başka bir şair veya okur için derin yapıda anlam kazanabilir ve “iyi/kötü” değerine ulaşabilir.

Anahtar Kelimeler
şiir, imge, duyu, duygu, anlam, yüzey yapı, derin yapı, betisel kategori, izleksel kategori, değer kategorisi

Abstract
In modern poetry, the most common way to enrich layers of meaning is through the use of imagery and the creation of original imagery. Poets often achieve imagery, a foundational argument for meaning, by transferring it from sense to emotion, from the concrete to the abstract, or vice versa. The use of concepts from any of the five senses, such as warmth, harshness, color, sweetness, and noise, to express diverse emotions such as love, happiness, unhappiness, depression, longing, and grief, forms the basis of imaginative expression. Transferring data from one of the five senses to another, and thus resorting to intersensory transfer, is another important practice on the path to imagery. The effects that belong to the senses but remain in the surface structure but are felt as belonging to the deep structure when they transition to emotion multiply and strengthen the connotations in the poem. Consequently, the value scale of these effects is another aspect that deserves attention. The poet conveys, sometimes explicitly and sometimes implicitly, how he ultimately wishes the sensation or emotion he describes to be perceived. The direct use of sensory input as it occurs in nature, remaining within the surface structure, constitutes the "figurative category." The accession of sensory input to the deeper structure through association constitutes the "thematic category." The positive and negative aspects the poet attributes to it constitute the "value category." Thunder, an ordinary piece of data for one poet or reader, may acquire deeper meaning and attain a "good/bad" value for another.

Keywords
poetry, image, sense, emotion, meaning, surface structure, deep structure, figurative category, them