Avro-Amerikan Hegemonyasi ve “Avrupalı Bir Yönetmen” Olarak Lars Von Trier
(Euro-American Hegemony and Lars Von Trier as a ‘European Director’
)
|
Yazar
|
:
Selma Köksal
- Özlem Denli
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
89
|
|
Sayfa |
:
147-178
|
 6177  2697
|
Özet
Danimarkalı film yönetmeni Trier’in filmografisi, hem konuları açısından, hem de
artistik eğilimleri ile bize Avrupa Kültürü ve düşüncesi üzerine oldukça önemli veriler
sunmakta, dünyamızın içinde bulunduğu düşünsel, kültürel, siyasi bunalım ve çıkmazlara,
bir yanıyla modernlik eleştirisi de sayılabilecek, bir yorumla yaklaşmaktadır. Bu yazıdaki
amacımız, Trier düşüncesinde ‘Avro-Amerikan’ kavramı olarak adlandırdığımız
bu temanın izini sürmek; film kuramı ve siyaset bilimi disiplinlerinin bakış açısından
analiz etmektir. Trier’in genelde Batı, özelde ise ‘Avro-Amerika’ uygarlığına yaklaşımının
tartışılması bu yazının genel çerçevesini oluşturmaktadır. İncelediğimiz filmlerin altmetinleri
olarak işaret ettiğimiz kolektif suç, kefaret ve insan doğası kavramları Trier’in
‘siyasal klostrofobi’sine işaret etmektedir. Yönetmen, tarihi daima geri dönen bir şiddet
ve çöküş hikâyesi, insanı da yok olmaya mahkûm ve layık bir varlık olarak tasvir eder.
Söz konusu temaların Trier sinemasının biçimsel unsurlarıyla ilişkisinin incelenmesi de
yazının amaçları arasında yer almaktadır.
Anahtar Kelimeler
Lars von Trier, Avro-Amerika, Hegemonya, Modernite, Kıyamet, Distopya, Kolektif Suç,
Abstract
Lars von Trier’s filmography invites the audience to complex and multi-faceted reflections
on Western culture and civilization. The cultural and historical entity, which we
term ‘Euro-America’, is located at the center of Trier’s intellectual and artistic endeavor
as well as his critique of modernity in a broader sense. This essay presents a discussion
on relevant themes and topics underlying Trier’s filmography from the perspective
of film study and political science. We present and examine key films by the Danish
director with a view to unearth the bases of his approach to interpersonal, political and
moral aspects of modernity in general, and to Euro-American civilization in particular.
Our investigation traces central elements dominating these works, such as the ideas of
collective guilt, penance and human nature, as well as Trier’s perception of European
history as a perpetual presence on contemporary Western civilization. We reflect upon
Trier’s aesthetic and stylistic choices in these films, and give critical assessments of the
ways in which these elements both augment and clash with his deep-seated ‘political
claustrophobia’ and complete moral condemnation of Western-bourgeois culture.
Keywords
Lars von Trier, Euro-America, Hegemony, Modernity, Apocalypse, Dystopia, Collecti