Psikolojik Danışma Sürecinde “Kendini Kabul” ve “Savunucu Davranış” Kavramlarının Felsefi ve, Psikolojik Boyutları
(The Philosophical and Psycho Logical Aspects of Selfacceptance and Defen Sive Beha Viors
)
Yazar
|
:
Gürsen Topses
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
Baskı Yılı |
:
2013
|
Sayı |
:
74
|
Sayfa |
:
61-72
|
1756 1924
|
Özet
Bu makalenin amacı, psikoloji bilimi ve psikolojik danışma edebiyatında (literatüründe), psikolojik
sağlık sorunları açısından önem taşıyan “kendini kabul” (self-acceptance) ve “savunucu davranış”(defensive
behovior) kavramlarını, felsefi ve psikolojik boyutlarıyla inceleme konusu yapmak olmuştur. Makalede
her iki kavramın, felsefi kökenleri, psikolojik davranış uygulamaları ışığında geliştirilen kendini kabul ve
savunucu davranış ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları süreçleri de özetlenmiştir.
Savunucu davranışın, özellikle existantialist felsefenin içeriğinde yer alan yabancılaşma kavramıyla
ilişkilendirilerek, savunucu davranışa ve onun insanlararası ilişkilerde oluşturduğu sorunlarınçözümlenmesi yapılmıştır. Ayrıca savunucu davranış ve insanlararası iletişimi engelleyen etmenler, yapılan
araştırmalar ışığında incelenmiştir.
Kendini kabul kavramının içeriğinde yer alan, gerçekle yüzleşme ve gerçeği kabul etme kavramları,
existantialist felsefe, psikoanalitik ve hümanistlik psikoloji kuramları çerçevesinde inceleme konusu
yapılmıştır. Söz konusu kuramlar, gerçekle yüzleşebilme, kendini kabul ve bunların tam tersi kavramı
olarak ele alınan savunucu davranışla ilgili ölçeklerlerin kimi maddelerinden örnekler verilmiş, geçerlik
ve güvenirlik çalışma süreciyle ilgili çalışmalar özetlenmiştir. Ayrıca insanın “kendini gerçekçi
olarak kabul etmesinin” hümanistik psikolojinin temel kavramlarından sayılan “kendini gerçekleştirme
(self actualizng) ve varoluşçu felsefe ve psikoloji kuramının “varoluş özden önce gelir” önermesiyle
olan ilişkisi de psikolojik sağlığın temel göstergeleri olarak vurgulanmıştır. Savunucu davranış kavramının
Freudyen psikoloji kuramı içindeki konumu ve buna bağlı savunma düzenekleri içindeki yerleri
tartışma konusu yapılmıştır. Ayrıca, savunucu davranışı azaltma programından yararlanarak yurtdışında
ve Türkiye’de yapılmış araştırmalardan söz edilmiştir. Savunucu davranışı azaltma programının, aile
terapisi kapsamında aile ve okul ve çeşitli akran grupları ve arkadaş ilişkilerini konu edinen araştırma
örnekleri özetlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Savunucu davranış, kendini kabul, kendini gerçekleştirme
Abstract
This study is a literature review on the philosophical and psychological aspects of self-acceptance
and defensive behaviors, which are of great importance in psychological health problems. The article
also focusing on the two concepts’ philosophical origins and the implications of the psychological behavior
summarizes the process of validity and reliability in the researches on self-concept and defensive
behavior.
The study examining in particular the defensive behavior in relation to the concept of alienation
which is a part of the philosophy of existentialism, attempts to solve the problems created by defensive
behavior among individuals. In addition, defensive behavior and the elements preventing the interpersonal
communication will be investigated.
The concepts of facing the reality and accepting the reality as the main parts of self-acceptance
have been among the topics that existentialist philosophy, psychoanalysis, and humanistic psychology
try to study. These theories giving some examples about some articles of the questionnaires about
facing the reality and self-accepting and defensive behavioral as their opposite concept summarizes
studies on the validity and reliability. Thus, the study depicting the individual as “accepting the self
as the reality”, focuses on the relationship of “self-actualization stated by humanistic psychology and
“existence precedes essence” pointed by the existential philosophy and the theory of psychology as the
basic indicators of psychological health.
Keywords
Defensive behovior, self-acceptance, self actualizing.