Kültürel Üretim Mekânlarında Bir Aracı: İhap Hulusi Görey
(An Intermediator in the Spaces of Cultural Production: İhap Hulusi Görey )

Yazar : G.Senem Gençtürk Hızal    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2012
Sayı : 70
Sayfa : 67
1910    1226


Özet
Bu çalışmanın odağında İhap Hulusi Görey yer almaktadır. Çalışma, Cumhuriyetin ilk döneminde karikatürden kitap kapağına, logodan reklam metnine kadar birçok kültürel metne imzasını atmış bir kültürel aracı olarak İhap Hulusi Görey’in üretimleri ve yaşam öyküsünün kesiştiği kültürel alanda ürettiği metinler incelenmektedir. Bir dönemi, bugünden anlamlandırabilmemize imkân tanıyan böylesi kültürel metinler, aynı zamanda kültürel üretim alanlarından biri sayılan reklam/reklamcılığın oluşumuna dair ipuçlarını da içinde barındırmaktadır. Bourdieu ve De Certeau’nun ‘alet çantası’ndan derlenen çözümleme araçları yardımıyla çalışma Görey’in üretimi olan metinler dolayımıyla sıralanan sorun alanları ile uğraşılmaktadır: İhap Hulusi Görey’in tekil bir eyleyen olarak modus operandisi, bu işi yapmak adına yaşadığı dönemin nesnel koşullarına karşılık, reklamcılık alanında algı, düşünce ve eylem tasarımlarından oluşan eğilimlerini nasıl oluşturduğu, bu alandaki ‘ilişkiler ağına’ nasıl dahil olduğu ve ‘alana erişimi’ nasıl sağladığı ve sürdürdüğü, ‘alanda konumlanması’, bu konumlanmanın ‘yörüngesi’ ve çokboyutlu nitelik taşıyan reklamcılık alanında kariyerini biçimlendirmek için izlediği ‘stratejiler’. Buna koşut olarak çalışmada ?hap Hulusi Görey’in ürettiği metinlerin – yaşamöyküsünü kendi ağzından aktardığı metinler de dâhil- kurgusal bir anlatıya dönüştürüldüğü “biyografik yanılsama” sürecinin izi sürülmektedir. Buna bağlı olarak çalışma, İhap Hulusi Görey’in anlatılarının derinlikli incelemesinin, kültürel üretimin süreklilik ve süreksizlikleri ekseninde, Türkiye’deki reklamcılık tarihiyle kesişeceği örtük iddiasını taşımaktadır. Öte yandan görünürde bir “Cumhuriyet seçkini” ve “direnme stratejilerine sahip bir özne” olarak kültürel üretime katkıda bulunan ?hap Hulusi Görey’in anlatıları, kültürel üretim mekânlarında taktiksel ve konjonktürel pratikleri işe koşarak var kalma ve direnme mücadelesinin bir yansıması olarak okunmalıdır.

Anahtar Kelimeler
İhap Hulisi, Reklamcılık, görsel iletişim.

Abstract
The focus of this paper is on ?hap Hulusi Görey who was a cultural mediator having appended his signature on a wide range of cultural texts from caricatures, book covers, logos to advertisements during the first decades of the Turkish Republic. These cultural texts not only give us the opportunity to signify the cultural meaning of a past period here and now but also contain hints for the emergence of the sphere of advertising/ advertisement which can be considered as a field of cultural production. Drawing upon theoretical constructs and concepts in Pierre Bourdieu’s and De Certeau’s toolkit, this study tackles with the following issues: the modus operandi of Görey as an individual agent who developed his dispositions, i.e. schemes of perception, thought and action, in the field of advertising in response to the objective conditions of his age; how he articulated, attained and maintained his ensemble of social relationships in this field, his trajectory of positioning and the strategies he followed to carve out his career in the multidimensional spaces of advertising. Concordantly, this study traces the process of biographical the process in which his texts including his (auto)biographies were transformed into fictional narratives. Therefore, this paper implicitly argues that the examination of the narratives of ?hap Hulusi Görey intersects with the history of the advertising in Turkey in the axis of continuities and discontinuities in cultural production. So, the narratives of ?hap Hulusi Görey, who was a republican elite and a(n) agent/ subject having strategies of resistance, should be signified as the reflections of his struggle by setting tactical and conjunctural practices in the spaces of cultural production.

Keywords
İhap Hulisi, advertising, visual communication.