Bir Tütün Köyünde Tarımsal Dönüşüm ve Kadın Emeği
(Agrarian Transformation in A Tobacco-Growing Village And Women’s Labor
)
|
Yazar
|
:
Faik Gür
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2016
|
|
Sayı |
:
86
|
|
Sayfa |
:
141-156
|
 5715  2570
|
Özet
Orta büyüklükte bir Türk köyünde büyüdüm. Köy, İç Ege yöresindeydi. Yöre toprağı
görece verimsiz ve çorak olmakla birlikte 1960’lardan itibaren en iyi kalite tütün üretilmekteydi.
Sulama sistemleri olmadığı için pamuk ve benzeri ürünlerin yetiştirilmesine toprak uygun
değildi. Ancak Banaz Çayı kıyısında bulunan bir miktar verimli ve sulanabilir arazide üzüm
ve bazı sebzeler yetiştirilebiliyordu. Üretimi 2000 yılında sınırlanana kadar tütün dışındaki
tüm tarımsal üretim faaliyetlerinin köy ekonomisi üzerindeki etkisi hayli sınırlıydı. 1980
ve 1990lardaki tütün üretiminde uzmanlaşma, köyün ekonomik faaliyetlerindeki metalaşma
süreçlerini yoğunlaştırdı. Örneğin, köyün geçimlik düzeyi meta düzeyine dönüştü. Geçimlik
düzeyindeki mal ve hizmetlerin çoğu metalaştı. Süt, yumurta ve ekmek gibi bu alana ait
ürünler köy bakkalında satılır oldu. Bu makalede, köydeki metalaşma süreçlerindeki emek
ve hizmet arzının çoğunlukla ataerkil düzenin etkisinde örgütlenen kadın emeğine bağlı
olduğunu ileri sürüyorum. Mevcut yapıya karşın kadınların, karşılıklı emek değişimi ve
kadın yardımlaşma toplantıları gibi yollarla sosyal alanı nasıl kullandıklarını, varlıklarını
nasıl güçlendirdiklerini ve karar verme süreçlerinde nasıl yer aldıklarını inceliyorum.
Anahtar Kelimeler
Tütün, tarım, kadın emeği, iş bölümü, metalaşma, toplumsal dönüşüm, köy
Abstract
I grew up in a medium-sized Turkish Village, situated in the interior Aegean region of
Western Turkey, which has relatively infertile and arid land on which villagers have been
producing best quality tobacco since the 1960s. The land is not suitable for most other crops,
such as cotton, which require an irrigation system. The village has some fertile and wet land
near Banaz River, a small river that enables some families to grow vegetables and grapes.
Apart from tobacco, until its production was restricted in the 2000s, other productive activities
had a very limited impact on the village economy. Specialization in tobacco production in the
1980s and 1990s resulted in the intensification of the processes of commodification within
the village. The subsistence sphere of the village, for instance, has been transformed to the
commodity sphere. Many aspects of subsistence goods and activities have been transformed
into commodities. Milk, eggs, and bread, for instance, have become available in the village
market. In this article I argue that the supply of labor and service in such processes in the
village depend on women’s labor organized by patriarchal relationships.
However, women use social spaces, reciprocal labor exchanges , and women’s helping
parties to empower their existence and create room to be active in decision making processes.
Keywords
tobacco, agriculture, women’s labor, division of labor, commodification, societal change, village.