Yazar	: Nevin Akkaya
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2017
Sayı	: 90
Sayfa	: 231-244
6683    2583

Özet
Değer kavramı Latince kökenli valare sözcüğünden türemiş, kıymetli olmak, güçlü olmak anlamlarında bir sözcüktür. Değer, bir şeyin önemini belirlemeye yarayan soyut ölçü, bir şeyin değdiği karşılık, kıymet, bir ulusun sahip olduğu sosyal, kültürel, ekonomik ve bilimsel değerlerini kapsayan maddî ve manevî öğelerin bütünü olarak nitelendirebilir. Toplumbilimsel anlamda değer; varlıkların ve bilinç olgularının toplum ve insan açısından taşıdıkları önemi belirleyen özellikleri ifade eder. İnsanların günlük yaşantılarında neye önem verdiklerini, neleri önemsediklerini etkileyen bir özelliğinin olması (Schwartz, 1992), bireyin örgütsel yaşantısını kapsayacak şekilde hayatının her aşamasında karşılaştığı tüm durumlarda gösterdiği tavır, bir değere dayanır. Değerler bireyin kendisini ilgilendirdiği, yaşantısına yön verdiği gibi yaşadığı toplumu da yakından ilgilendirir. Yazınsal yapıtlar insana özgü bazı değer ve özelliklerin yerleşip kökleşmesi, toplumsal yaşamın ve çağın gerektirdiği değerlerin benimsenmesi yolunda önemli roller üstlenmektedir. Halk bilimi ürünlerinin işlevini hoşça vakit geçirme, eğlenme ve eğlendirme; değerlere, toplum kurumlarına ve törelere destek verme; eğitim, kültür aktarımı; toplumsal ve kişisel baskılardan kurtulmak için kaçış amacı (Bascom’tan aktaran Başgöz, 1996) biçiminde sıralayan Bascom, folklorun temel işlevinin, kişiyi bir toplumda kabul görmüş değerlere uymak, onları kabullenmek ve gelecek kuşaklara aktarmak olduğunu belirtir. İdeal toplum düzeninin oluşumunda kazanılmış değerlerin korunması, yaşatılması ve aktarılmasının ne denli önemli olduğu bilinmektedir. Bu nedenle öncelikle toplumu oluşturan bireylere bu değerlerin kazandırılması gerekir. Öz değerlerin kazanılması da çocukluk evresinde başlar ve hayatın çeşitli evrelerinde gelişir. Özellikle çocuklar için yazılmamalarına rağmen çocuklara bu değerleri kazandırmada muhtevası ve verdiği iletileri bakımından edebi türler arasında masallar önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada amaç Prof. Dr. Saim Sakaoğu’nun Kıbrıs Türk Masalları adlı kitabında yer alan 20 masaldaki değerleri, Schwartz Değerler ölçeğine göre sınıflandırmak ve masalın ait olduğu toplumun kültürel özelliklerinin önemli bir unsuru olan değerleri belirlemektir. Çalışmada betimsel analiz yöntemiyle doküman analizi tekniği uygulanarak metinler çözümlenecektir.

Anahtar Kelimeler
Kıbrıs Türk masalları, Schwartz değerler ölçeği, inceleme

Abstract
The concept “value” was originated from the Latin Word “valare” and it means to be valuable, and strong as a Word. Value is characterised as an abstact measure to define the importance of something, a meaning which correlates sometihng else, preciousness, the complete elements containing social, cultural, economical, scientific values that a nation has. As a social meaning, the concept of value states the qualities which are decisive considering the objects and consciousness and their importance related to society, class and human being. Humans’ having a characteristic that affect to what they give importance and what they consider, (Schwarts, 1992) and the manifested attitude towards every situation which might affect his social life depends on a certain value . As values are things that a person considers, and directs his way accordingly, they are also a matter of concern to the society in wihch the person lives. Literary Works play a crucial role to build the foundation Stones of some certain values and qualities , to enable people accept the values that social life and the era require of others. Bascom, who express the functions of the studies of folklore, has stated that the products ‘mean spending a nice time, having fun,entertaining others, supporting social values, institutes and customs, passing education and culture onto other generations and a reason to escape social and personal pressure (from Bascom, Başgöz, 1996), expresses that the chief function of folklore is to make a person accept and abide by the socially accepted values, and pass them onto the younger generations. It is widely known how significant it is to protect, live, and transfer the obtained values of an ideal social order . As a result, in the first place , individuals who comprise society sholud be made to achieve these values. Obtaining personal/ values of self start in the childhood and develop in different phases of life. Especially for children, even though they are not recorded and written , because of their content and the things they reflect, among literary genres, tales have a significant place. In this study the aim is to classify the values that appear in the 20 tales found in the book Kıbrıs turk masalları by Prof. Saim Sakaoğlu according to the Schwarts values scale and find out the values that are an important issue of the cultural characteristics of a society that these tales belong to. In the study texts have been examined using document analysis technique that has been applied with descriptive analysis method.

Keywords
Turkish Cypriot tales, Schwartz value scale, review