Şenlik’in Salman Bey ve Turnatel Hanım Hikâyesi'nin Bertnard'ın Anlatı İzlencesi Formülünde Okunması
(Reading Şenlik's Story of Salman Bey and Turnatel Hanım in Bertnard's Narrative Curriculum Formula
)
|
Yazar
|
:
Fatma Pınar Kuzu
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
108
|
|
Sayfa |
:
1045-1058
|
 1577  894
|
Özet
Anlamlandırma; söylemle görünürlük kazanan, zihindeki derin yapıların gizini barındıran, devingen yapısı olan bir anlam ağıdır. Bu yönüyle onu kullanan özneden ve onun iletişim ağına konumlanan muhataplardan izler taşır. Anlamlandırmayı merkeze alan yazınsal göstergebilim, anlatıdaki bağıntıları oluşturan dinamiklerin ontolojik oluşum sürecini incelerken bağıntıların birbirine eklemlenme durumlarını, yüzey yapıdaki etkileşimlerden yola çıkarak derin yapıdaki sosyolojik, psikolojik, felsefik, antropolojik, siyasi, tarihi, gerçekliği artsüremli ve eşsüremli oluşumlarla anlatıyı oluşturan öznenin söyleminden, toplum algısını çözümlemeyi merkeze alır. Bu bağlamda, göstergebilim anlamın nasıl ve nelerden oluştuğunu saptamayı amaçlar. Bu çalışmada, Âşık Şenlik’in gerçek bir olaydan ilham alarak tasnif ettiği Salman Bey ve Turnatel Hanım hikâyesini; Paris Göstergebilim ekolünün günümüz temsilcilerinden Denis Bertrand’ın göstergebilimsel anlatı çözümlemesi yöntemine göre inceledik. Anlatı izlencesi irdelenerek, bu sayede söylemi şekillendiren yüzey yapılardan başlayarak genelde Âşık Şenlik’in anlatı kimliğinin var oluş dinamiklerini, özelde toplum belleğine eklemlenen yapıları anlamak için yapılan bu çalışma, Âşık Şenlik’in söylem yapılarından biri olan bir hikâyenin dili, kavram ağı, cümle dizgesi, tip ve karakter seçimi, olay örgüsünün oluşum özellikleri, gerçek ve gerçekdışı unsurlar, gönderici ve engelleyici eyleyenlerinin paradoksal etkileşimi, yardımcı unsurların işlevi gibi somut görüngüde yer alan ögelerin oluştukları mekan, zaman, dinleyici, söylem kümesinden yola çıkarak toplumun ve anlatıcının zihinsel arka planının derin yapı katmanlarını çözümlemektedir.
Anahtar Kelimeler
halk hikâyesi, göstergebilim, D. Bertrand, Şenlik, Salman Bey ile Turnatel Hanım
Abstract
Sensemaking is a network of meaning with a dynamic structure that gains visibility through discourse and contains the secret of the deep structures in the mind. In this respect, it carries traces of the subject using it and the interlocutors positioned in its communication network. While literary semiotics, which puts the meaning at the center, examines the ontological formation process of the dynamics that constitute the relations in the narrative, it centers on analyzing the perception of society. While doing this, it sets out the state of articulation of these relations with each other, based on the interactions in the surface structure, from the discourse of the subject that forms the narrative with deep sociological, psychological, philosophical, anthropological, political, historical, real and synchronic formations. In this context, semiotics aims to determine how and what the meaning consists of. In this study, we examined to analyze the story of Salman Bey and Turnatel Hanım which Aşık Şenlik classified inspired by a real event, according to the method of semiotic narrative analysis of Denis Bertrand, one of the current representatives of the Paris school Semiotics. This study is aims to understand the existence dynamics of the narrative identity of Âşık Şenlik in general, and the structures articulated in the memory of society in particular, starting from the surface structures that shape the discourse, by examining the narrative curriculum; analyzes the deep structural layers of society and the narrator's mental background. One of the discourse structures of Âşık Şenlik, a story's language, conceptual network, sentence system, type and character selection, the formation features of the plot, real and unreal elements, paradoxical interaction of sending and obstructive actors, and the function of auxiliary elements form the base of starting point for this analysis in terms of space, time, audience and discourse set.
Keywords
Folk Story, Semiotics, D. Bertrand, Şenlik, Salman Bey and Turnatel Hanım