Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Şiirlerinde Devamlılık Düşüncesi
(Thought of Continuity in the Poems of Ahmet Hamdi Tanpınar )

Yazar : Türkân Yeşilyurt    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2014
Sayı : 80
Sayfa : 171-178
1558    1176


Özet
Ahmet Hamdi Tanpınar, Tanzimat’la birlikte Batılılaşma yolunda yeni bir yaşam biçimi seçilirken bir yandan edebiyatçıların Batı edebiyatını örnek alması gerektiğini kaçınılmaz görürken, öte yandan şairlerin kendi şiir kaynaklarıyla münasebetini kaybedip Fransız şiirinin takip ve taklitçisi durumuna düşmesine karşı çıkar. Türk şairinin köklerine dönmesini öneren Tanpınar’a göre şiir kaynakları divan ve halk şiiridir. Tanpınar bütün kusurlarına rağmen Yahya Kemal’e kadar Türk insanının ve dilinin divan şiirinde yaşadığını belirtir. Divan şiirini yalnızca Türk insanını ve dilini yaşattığı için değil aynı zamanda Türk klasiği olarak değerlendirilecek eserler de bunlar arasından çıktığı için önemser. Başta Fuzulî, Bâkî, Ned- im, Galip, Nef’î, Nailî, Neşatî olmak üzere birçok şairi yani divan şiirini Türk klasiği olarak değerlendirir. Tanpınar halk şiirini kaynaklardan biri olarak görse de bu şiirin sınırlayıcı ve kısıtlayıcı yanlarına da dikkat çeker. Türk şiirinin devamlılık içinde değişmesi gerektiğini önerir. Tanpınar’ın “şiir ve kültürde devamlılık” görüşü aslında Yahya Kemal’in “imtidâd” düşüncesinin bir uzantısıdır. Tanpınar’ın değişerek devam etmek, devam ederek değişmek düşüncesi ise Hilmi Yavuz’da sürekli değişen içinde değişmeyeni; ârazlar içinde özü bulmak ve bugüne ulaştırabilmek biçiminde sürer. Ahmet Hamdi Tanpınar, Batı şiirine kapılarını açmasına karşı gelmese de kendi kökleriyle ilişki kurmayan ve sürekliliğini kaybeden Türk şiirinin Henri Bergson’un ifadesiyle söylersek “yaşam atılımı”nı gerçekleştiremeyeceğini sa- vunur. Tanpınar, şairlerin Batı taklitçiliğinden kurtulup kendini tekrar etmeden, seçme ve ayıklama yoluyla, kendi şiir geleneğiyle bağını sürdürmesi gerektiğini düşünür.

Anahtar Kelimeler
Ahmet Hamdi Tanpınar, Devamlılık, Gelenek, Şiir.

Abstract
While Ahmet Hamdi Tanpınar sees the men of letters’ taking the Western Literature as example inevitable in the process of choosing a new lifestyle in the path to the Western- ization with the Tanzimat, he opposes to the poets’ falling to the position of being follower and imitator of French Poetry with losing their ties with their own poetical roots. Tanpınar suggests that the Turkish poetry should head back to its roots that comprise divan and folk poetry. Tanpınar states that Turkish people and their language lived in the divan poetry until the works of Yahya Kemal despite its all deficiency. And also it was given importance not only because of it supplied an habitat to Turks and their languages but also literary works that can be labelled as Turkish classics are produced in this genre. He credits many poets, being the lead Fuzuli, Baki, Galip, Nef’i and Neşati, or divan poems as the Turkish classics. Though Tanpınar sees folk poetry as one of the sources, he also underlines the restrictive and delimitative sides of it. He defends that Turkish poetry should change in accordance with the continuity. Actually Tanpınar’s idea of “continuity in poetry and culture” is a continuation of Yahya Kemal’s idea of “imtidâd.” Tanpınar’s idea of continuation with change and change with continuation proceeds in Hilmi Yavuz’s writing as finding the changeless among the changing, the essence among the signs and conveying it to today. Though Ahmet Hamdi Tanpınar does not object the idea of being open to the Western poetry, thinks the Turkish poetry that does not maintain ties with its own poetic tradition cannot keep its, in Henry Bergson’s words, “élan vital or creative evolution.” Ahmet Hamdi Tanpınar thinks that the poets should maintain their tie with their own poetic tradition without leaving themselves by escaping the imitation of the West through selection and sorting out.

Keywords
Ahmet Hamdi Tanpınar, Continuity, Tradition, Poetry.