Yazar	: Murat Cem Demir
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2013
Sayı	: 74
Sayfa	: 85-96
1635    1095

Özet
Bu çalışmada, suç sosyolojine ait üç kuramın temel varsayımları dikkate alınarak, çağdaş Türk Edebiyatı’nın başarılı yazarlarından Ahmet Ümit’in “Beyoğlu Rapsodisi” adlı kitabı incelenecektir. Burada kitabın edebi bir eleştirisi yapılmayacaktır daha doğrusu bir eleştiriye gidilmeyecektir. Amaçlanan, metnin içinde bulundurduğu zengin materyalin, kuramlarca didiklenmesi, kuramlara referans oluşturmasıdır. Aslında, metinde anlatılanların, sahanın temsili olarak düşünülmesi ve kuramlarla açıklanmaya çalışılması, bir biçimde kurgu ile gerçekliğin özdeşleştirmesidir. Sıkıntıları içinde barındıran bu süreç, sosyal düzensizlik, anomi ve gelişimsel kriminolojinin kavramları ile aydınlatılmaya çalışılacak, kitaptaki olaylar bu kuramlarla anlamlandırılacaktır. Bu kuramlardan ilki, toplumsal düzensizlik adıyla anılır.Bu kuram, şehri bir ekosistem olarak düşünüp, Darwin’in, vahşi yaşam nosyonunu kentintoplumsal örüntüsünü açıklamakta kullanmıştır. Göç, yoksulluk, marjinalleşme ve suç, şehir yaşamının fenomenleridir. Beyoğlu çevresi ve orada yaşanılanlar bu kuramın kavram setleri ile anlaşılmaya çalışılmıştır. İkinci kuramımız ise gelişimsel kriminoloji teorisidir. Bu kuram failin yaşam pratiği ile suça bulaşma anı arasında dönemsel bir ilişki olduğunu iddia eder. Yaş değişkeni ile suç ve suç türleri arasında kurulan bu ilişki, romana uyarlanarak, cinayet faillerinden birisinin yaşam kesiti anlaşılmaya çalışılmıştır. Son olarak ise suç ve sapmayı açıklamada anomi teorisine başvurduk. Anomi teorisi engellenme, gerilim ve baskı sonucu, bireylerin hedeflerine ulaşmada nasıl suç ve sapmaya meylettiklerini anlamaya çalışır. Bu kuramı, kurgunun iki farklı kişiliğini resmetmek için kullandık.

Anahtar Kelimeler
Suç, Suç Sosyolojisi, Beyoğlu, Sosyal Düzensizlik, Anomi Ve Gelişimsel Kriminoloji

Abstract
This study analyses the book named “Beyoğlu Rapsodisi” of Ahmet Ümit, who is one of the successful Contemporary Turkish Literature in the light of main assumptions of three theories of criminology. Here a literary critique is not made nor does it criticize the book. The aim is to examine the rich content of the book in the light of theories and to create a reference to theories. As a matter of the fact that assuming what was underlined in the text as the representation of the field and explaining with theories somehow identifying the real with literary construct. This process that contains problems is tried to be enlightened under the light of the “social disorder” and “anomy” and the concepts of the Developmental Criminology so as the events in the book are explained with these theories. Of these theories the first is called social disorder. This theory accepts the city as an ecosystem and explains the social pattern of the city with Darwin’s notion of “wild life”. Migration, poverty, marginalization and crime are the phenomena of the city. Neighborhood of Beyoğlu and the life going on there are tried to be explained with the conceptual sets of this approach. And our second theory is that of the developmental criminology. This theory asserts that there is a sessional relationship between the life practice of a culprit and the moment of taking part in crime. This claimed relationship between life variable and crime and the types of crime is adapted to the novel to try to understand the life sequence of a murderer. Lastly, I make use of the theory of anomy to explain crime and deviation. The theory of anomy tries to understand that how as a result of prevention, tension and oppression individuals lean toward crime and deviation to achieve a goal.

Keywords
Crime, Sociology of Crime, Beyoğlu, Social Disorder, Anomy and Devolopmental Criminology