Yazar	: Ülkü Kara Düzgün
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2012
Sayı	: 70
Sayfa	: 9
1576    1081

Özet
Türk destanları, Türk milletinin varoluşundan bu yana oluşan ortak değerlerin yaşatılıp saklandığı, her biri bir cevher niteliği arz eden sözlü edebiyat verimleridir. Türk destanları ile ilgili bu zamana kadar birçok araştırma yapılmış ancak Türk destanlarında yer alan merkezi kahraman tipine dair bir kalıp henüz ortaya konulamamıştır. Bu çalışmada, Türk destanlarında yer alan merkezi kahraman tipine has temel özellikler belirlenmiş ve Türk destan dünyasından örneklerle izah edilmiştir. Türk destan geleneğinde karşımıza çıkan tiplerin şekillenmesinde, en önemli etken Türk inanış sisteminin doktrinleridir. Türk milleti kendi yaradılış ve yaşayış şartları gereği bir töre oluşturmuş ve bu töre etrafında varlık sürdürmüştür. Türk kahraman tipi de, bahsi geçen töre çerçevesinde şekillenmiştir. Buna göre Türk destanlarında yer alan merkezi kahraman tipi 24 madde altında incelenmiştir. Türk destan kahramanı kalıbı çerçevesinde ortaya konan özelliklerin her biri hakkında açıklamalarda bulunulmuş ve konuyla ilgili çeşitli Türk destanlarından örnekler verilmiştir. Bu yolla, kalıbın güvenilirliği üzerine yürütülmesi muhtemel tartışmalara açıklık getirilmesi düşünülmüştür. Sosyal bilimler sahasında yapılan çalışmalarda, pozitif ilimlerde olduğu gibi kati sonuçlara ulaşmak mümkün değildir. Yapılan her bir araştırma saha ile ilgili problemlerin ve inceleme yöntemlerinin geliştirilmesine katkı sağlamakla yükümlüdür. Dolayısıyla, aşağıda yer alan Türk destan kahramanı kalıbına dair maddeler daha sonraki çalışmalarda genişleyebilir ya da daraltılabilir. Türk destanlarında yer alan merkezî kahraman tiplerinin incelenmesinde aşağıdaki kalıbın model olma niteliğine sahip olması umulmaktadır

Anahtar Kelimeler
Merkezî Kahraman, Destan, Tip, Tipoloji

Abstract
Turkish epics are oral literature feedback ,each of which presents a precious thing,and common values have been preserved in these epics since the existence of the Turkish nation.A lot of researches have been made about these Turkish epics so far but a model belonging to the central hero type that exists in these epics has not been discovered yet.In this study,basic properties of this central hero that is found in these epics are determined and it has been explained with some examples from the Turkish epic world.The most important effects which play a vital role in the formation of these models we met in this epic tradition are the doctrines of the Turkish belief system.The Turkish nation has formed mores due to its nature and its life conditions and continued its existence around these mores.The Turkish hero model was shaped according to these mores.Accordingly,the Turkish central hero model was examined under 24 articles.Each of these properties in this frame of the Turkish epic hero was explained and various examples were given about this topic.It was considered to clarify the discussions about the reliability of the model with this.It is not possible to reach strict results like the positive sciences in the field of social sciences.All of the researches made are supposed to contribute to the development of the related problems and examination methods .Therefore;the following articles about the Turkish epic hero model may later be enlarged or contracted.It is expected that these models will be an example in the examination of these central heros which are found in the Turkish epic.

Keywords
Central Hero, Saga, Type, Typology