Yazar	: Mustafa Çarpar
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2012
Sayı	: 70
Sayfa	: 47
1523    911

Özet
Çokkültürlülük 1970’lerden bu yana başta Amerika ve Avrupa olmak üzere geniş bir alanda hem tartışılmakta hem de bir politika olarak uygulanmaya çalışılmaktadır. Bu tartışmalarda çokkültürlülüğün olumlu yanı olduğu kadar olumsuz yanına da vurgu yapılıyor. Özellikle son yıllarda çokkültürlülük politikalarının “micromilliyetçilikleri” beslediği, bunun da kanlı bir biçimde bölünmelere ve parçalanmalara neden olduğu iddia edilmektedir. Fakat hem olumlu hem de olumsuz yönleriyle eleştiriye tabi tutulan çokkültürlülük politikalarından bağımsız olarak bir de antropolojik anlamda bir çokkültürlülük (kültürel çoğulluk/ çeşitlilik) gerçeği vardır. Antropolojik araştırmaların gösterdiği gibi içinde ulusdevletlerin de bulunduğu birçok ülke, tarihi, coğrafi, etnik, dinsel ve genel anlamda kültürel nedenlerle “kendiliğinden” çokkültürlüdür. Bir ülkede farklı etnik, dinsel ve dilsel grupların varlığının kabul edilmemesi durumunda ülkedeki farklı kültürel topluluklar arasında ya da varlığı kabul edilmeyen kültürel gruplarla devlet arasında çatışmaları da içeren büyük sorunlar yaşanabilmektedir. Devletlerin kendi içindeki çokkültürlülüğü veya antropolojik anlamda kültürel çeşitliliği kabul etmesi ve bunu eğitim yoluyla topluma aktarması, sorunun çözümü yolunda önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. Batılı anlamda çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitim politikaları tartışmalarından bağımsız olarak bir ülkede farklı kültürlerin varlığını tanımak ve farklılıklara saygı göstermek açısından çokkültürlü bir eğitim benimsenebilir ve bu anlamda hiçbir kültürün bir başkasından “üstün” ya da “alçak” olmadığını vurgulayan çağdaş antropolojik yaklaşımdan yararlanılabilir. Bir ülkedeki farklı kültürleri tanımanın ve tanıtmanın bir yolu da ortaöğretimden yükseköğretime kadar okullara antropoloji dersi koymaktır. Bu dersi alan bireyler farklı kültürleri tanıma fırsatı bulabilecekleri gibi kültürel farklılıkların doğal olduğunu kabul edebilir ve bütün farklı kültürlere saygı gösterebilir. Bu anlamda çokkültürlü bir yapıya sahip olan Türkiye’de antropolojinin okullarda ders olarak okutulması, bireylerin hem Türkiye hem de dünya kültürlerini tanımalarına ve ayrıca uzun vadede toplumsal barışın tesis edilmesine önemli katkı sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler
Çokkültürlülük, çokkültürlü eğitim, antropoloji dersi, eğitim, kültür

Abstract
Multiculturalism has been both widely debated and implemented as a policy since 1970s especially in America and Europe. In these debates, negative aspect as well as positive aspect of multiculturalism is underlined. Especially in recent years, it is argued that multicultural policies foster “micronationalisms” and it leads to bloody separations and disintegrations. However, apart from multicultural policies which is subjected to positive and negative criticisms, there is also a reality of multiculturalism (multicultural diversity) in the anthropological sense. As anthropological studies indicate, many countries some of which are nation-states are “inherently” multicultural because of historical, geographical, ethnic, religious and generally cultural reasons. In case that existence of different ethnic, religious and linguistic groups is not recognized in a country, there would be great problems including conflicts among different cultural groups in the country or conflicts between cultural groups the existence of which is not recognized and the state. States’ approving of multiculturalism in themselves or multicultural diversity in the anthropological sense and transmitting it to society via education can be considered as a crucial step in the way leading to solution. Apart from debates of western multiculturalism and multicultural education policies, a multicultural education can be adopted in a country in terms of recognizing different cultures and respecting differences, and in this sense modern anthropological approach, which emphasizes that no culture is “superior” or “inferior” to another, can be used. Another way of recognizing and presenting different cultures is to teach anthropology at schools from secondary school to higher education. Individuals taking this class would have the chance to know different cultures and they would consider cultural differences as natural and respect all different cultures. In this sense, teaching anthropology as a class in schools in Turkey, which has a multicultural structure, would help individuals to know cultures in both Turkey and the world and moreover would contribute to the establishment of social peace in the long run.

Keywords
multiculturalism, multicultural education, anthropology course, education, culture