Romanya Sözlü Türk Edebiyatı Ürünlerinde Mitolojik Sayılar
(Mythological Numbers İn Rumanian Turkic Oral Literature Products )

Yazar : Bayram Durbilmez    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2010
Sayı : 64
Sayfa : 245-257
1515    853


Özet
İnsanoğlu, mitolojik dönemlerde kendisini ve çevresini tanımaya, gördüklerini yorumlamaya çalışmıştır. Bu yorumlar sırasında sayılardan da yararlanılmış, bazı sayıların kutlu oldukları düşünülmüştür. Mitolojik dönemden günümüze kadar, değişik medeniyetler kuran insanoğlu, kutlu kabul edilen sayılarla ilgili kabul ve inanışları da dilden dile, nesilden nesile aktarmış, edebiyat ürünlerinde bu sayıları motif olarak kullanmışlardır. Romanya’da yaşayan Tatar Türklerinin sözlü edebiyat ürünleri de sayılar yönünden oldukça zengindir. Makalede, Romanya sözlü Türk edebiyatı ürünlerindeki sayıların ortaya çıkarılması ve bu sayıların çözümlenerek mitolojik köklerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Romanya’da yaşayan Tatar Türklerinin sözlü edebiyat ürünlerinde 3, 4, 5, 6, 7, 9, 40 sayılarının simgesel özellikler taşıdıkları anlaşılmaktadır. Bu mitolojik sayıların incelenmesi ortak Türk kültürünün yayılma alanlarının belirlenmesine katkı sağlayacaktır. Türk mitolojisinden kaynaklanan kullanımların tespiti yanında, evrensel kültürle ortak özellikler taşıyan unsurların ortaya çıkarılması da hedeflenen amaçlardandır.

Anahtar Kelimeler
Romanya,Tatar Türkleri,sözlü Türk edebiyatı,mitoloji, sayılar,sayı sembolizmi,sözlü kültür

Abstract
Since mythological times mankind attempted to understand what s/he observed and give meaning to them. As they evaluated the things around, they made use of numbers, and considered some numbers as “sacred”. Mankind who founded many different civilizations used this “sacred number tradition” in literature and passed it onto next generations. Tatar Turks, living in Rumania, has a rich oral tradition that harbours sacred number tradition. This article aims to reveal the sacred numbers in Rumanian oral tradition and their mythological roots and their function in the culture. It has been understood that 3, 4, 5, 6, 7, 9 and 40 have symbolic meanings in the oral literary products of Tatar Turks living in Rumania. The examination and evaluation of these numbers will contribute to determine the extent to which Turkic culture expands. In addition to revealing the usages that stem from Turkic mythology, revealing some common aspects with universal culture is also within the objective of this paper.

Keywords
Rumania,Turkic Tatars,oral Turkish literature,mythology,numbers,numerical symbolism,oral culture