Yazar	: Eylem Güzel   - Nazan Oskay
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2017
Sayı	: 90
Sayfa	: 197-213
4974    2496

Özet
İlkçağlardan itibaren doğanın zorlu koşullarına karşı insanoğlunun korunma amaçlı giyim, barınma ve sonrasında süs maksatlı olarak ortaya çıkmış olan örme sanatı, günümüzde de varlığını devam ettirmektedir. Örme sanatının gelişiminde coğrafi ve ekonomik koşullar, toplumsal örf-adetler ile dokuyan kişilerin estetik zevkleri etkili olan etmenlerdir. Bu koşullar örme konusunda bölgesel farklılıklar yaratmış ve yörelerin kendine has örme kültürüne sahip olmalarını sağlamıştır. Anadolu, örme sanatı açısından zengin bir coğrafyadır. Her yörede, özgün ve bazen de Anadolu’nun ortak özellikleriyle karşımıza çıkan örme sanatı, pek çok açıdan büyük bir çeşitlilik göstermektedir. Dokuma konusunda zengin örneklere sahip kentlerden biri de Tunceli’dir. Anadolu’nun kültürel değerleri konusunda araştırmalar yapılmış olmasına rağmen, Tunceli örme örneklerinin özelliklerine pek değinilmediği dikkat çekmiştir. Oysaki Tunceli’nin bu konuda oldukça fazla örneğe sahip olduğu bilgimiz dâhilindedir. Bu bilgilere dayanarak Tunceli örgüleri hakkında bir araştırma yapılmasının gerekliliği görülmüştür. Konuyla ilgili gerekli bilgilere ulaşmak için Tunceli’ye gidilerek kentin genelinde alan taraması yapılmıştır. Bu araştırma çerçevesinde elde edilen örnekler değerlendirilerek belgelenmeye çalışılmıştır. Yörede geleneksel giyim ve kuşamın bir parçası olan çorap ve patikler, ev içi süslemelerinde kullanılan navmallar ve nazara karşı yapılmış küçük örme örnekleri, geçmişte ve günümüzde uygulaması devam eden kültürel değerlerdir.

Anahtar Kelimeler
Tunceli, Örme, Gelenek, Geleneksel El Sanatları, Kültür.

Abstract
Knitting art developed with protection and sheltering purposes of humans against the hard natural conditions since the early ages and then with the ornamentation purpose and it continues its existence today. Geographic and economic conditions, customs and aesthetic taste of the weaving persons are the effective factors in the development of the knitting art. These conditions have created regional differences in knitting and ensured the regions to have a unique knitting culture. Anatolia is a rich geography in terms of knitting art. In each region, knitting art appears with unique and sometimes common characteristics of Anatolia and shows a great variety in many aspects. Tunceli is one of the cities which have rich samples in weaving. Although researches were conducted on the cultural values of Anatolia, it is remarkable that the characteristics of Tunceli knitting samples were not touched on much. However, we know that Tunceli has quite a few examples on this issue. Based on this knowledge, it was decided that a research was needed to be conducted on Tunceli knitting. In order to obtain information on the issue, field screening was conducted throughout Tunceli by visiting the city. The examples obtained in the framework of this research were evaluated and documented. Socks and booties which are a part of the traditional clothing in the region and navmal used in ornamenting the interior of the houses and small knitting examples made against evil eye are cultural values which were applied in the past and are continuing to be applied today.

Keywords
Tunceli, Knitting, Tradition, Traditional Hand Crafts, Culture