Talihsiz Bir Türkü: “Yaban Gülü müsün Sarp Kayalarda”
(An Unfortunate Turkish Folk Song: “Are you a Wild Rose in the Rock Faces? " )

Yazar : Mehmet Çevik    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2022
Sayı : 110
Sayfa : 245-268
1990    1407


Özet
Bu çalışmada, TRT Türk Halk Müziği Repertuvarında (No. 4095) kayıtlı “Yaban Gülü Müsün Sarp Kayalarda” adlı türkü üzerinde durulmuştur. Âşık Davut Sulari’ye ait olduğu bilinen bu türkü, arşiv kayıtlarındaki mevcut metniyle birçok TRT sanatçısı ve diğer sanatçılar tarafından icra edilmiş ve bu hâliyle yaygınlık kazanmıştır. Ancak türkünün arşiv kayıtlarındaki metninde, bağlam ve anlamı tamamen değiştiren bazı boşluk ve tutarsızlıklar tespit edilmiştir. Bunları gidermek üzere hazırlanan bu çalışmada, öncelikle türkünün mevcut metniyle ilgili bilgiler karşılaştırmalı olarak ortaya konmuş, ardından türkünün metniyle ilgili bulgular ve tartışmaya yer verilmiştir. Bu amaçla da önce türkünün, Âşık Davut Sulari’nin ses kayıtlarına dayalı asıl metni belirlenip bazı yazılı kaynaklardaki örnekleriyle karşılaştırılmış, ardından da âşığın yaşam öyküsüne dair bazı ayrıntıları içeren sekiz maddelik bir veri seti oluşturulmuştur. Böylece ortaya çıkan metin, oluşturulan veri setinin de ışığında nitel içerik çözümlemesi ve söylem çözümlemesi yöntemleri esas alınarak çözümlenmeye çalışılmıştır. Diğer taraftan türkünün bestesinin, Âşık Mahzuni Şerif tarafından Çankaya adlı türküsünde kendi bestesi olarak kullanıldığı da tespit edilmiştir. Tüm bunlar, çalışmanın başlığında da ifade edildiği üzere söz konusu türkünün “talihsiz bir türkü” şeklinde nitelendirilmesine neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler
Âşık Davut Sulari, türkü, TRT repertuvarı, içerik analizi, söylem analizi

Abstract
This study aims to examine the folk song titled “Yaban Gülü Müsün Sarp Kayalarda” recorded in the TRT (Turkish Radio and Television Corporation) Turkish Folk Music Repertoire (No. 4095). This folk song, which was originally written and composed by Ashik Davut Sulari, has been performed by many TRT artists and others using the text in the archive records and has become widespread as such. However, some gaps and inconsistencies have been identified in the archival text of the folk song, which completely change the context and meaning. To rectify these gaps, texts of the folk song were examined comparatively. First, the original text of the folk song was determined based on Ashik Davut Sulari’s recordings and then compared with examples in the written sources. Next, an eight-item data set containing details about his life story was created. The resulting text was analyzed using qualitative content and discourse analysis methods. Moreover, it was also determined that the composition of the folk song titled “Çankaya” was copied by Ashik Mahzuni Şerif who claimed it as his own. All these factors, as stated in the title of the study, have led the aforementioned folk song to be described as an “unfortunate song”.

Keywords
Ashik Davut Sulari, Turkish folk song, TRT repertoire, content analysis, discourse analysis