Yazar	: Erman Artun
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2013
Sayı	: 75
Sayfa	: 73-116
1760    1372

Özet
Âşıklık geleneğinde atışmalar çok önemli bir yere sahiptir. Âşıklıkta ilk iş ruh dünyasındaki değişikliği saza döküp topluluğa saz ile sunmaktır. İkinci iş ise âşığın tanınmış bir âşıkla karşılaşması, onu yenmesi “bağlaması” gereklidir. Âşık karşılaşmalarını içerik yönünden üç grupta ele almak mümkündür. Âşıklar arasında yapılan şiir yarışmalarında birinin okuduğu dörtlüğe veya beyite bir diğeri tarafından aynı vezin ve ayakla cevap verilmesi, âşık edebiyatının en zor ve halk tarafından en çok ilgi gören yarışmalarından biridir. Âşıklık geleneğinde “karşılaşmalar”ın özel bir yeri vardır. Karadeniz’de âşıklar, temeli daha çok mâni esasına dayalı “karşıberi” veya “atma türkü” söylerler. Âşıklar, bu karşılaşmaları belli bir sistem içinde gerçekleştirirler. Herhangi bir karşılaşmanın bu akış içinde olması zorunluluğu yoktur. Âşıklık mesleğinin önemli aşamalarından biri de âşığın bulunduğu yerde veya seyahate çıkarak gittiği yörenin tanınmış âşıkları ile atışmasıdır. Atışmaların en belirgin özelliği âşıkların soru cevap niteliğinde devam eden şiirlerle birbirlerini yoklamalarıdır. Atışma örneklerine 16. yüzyıldan itibaren rastlanmaktadır. Özellikle halk hikâyelerinde, bu yüzyıldan itibaren atışma özelliği taşıyan karşılıklı şiir söyleme örnekleri görülmektedir. Atışmalarda daha çok iki âşık yer almakla beraber, üçlü hatta daha fazla âşığın katıldığı atışmalar da vardır. Bu çalışmada Çukurova âşıklık geleneği çeşitli yönleriyle ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler
Çukurova, Halkbilim, Atışma, Gelenek.

Abstract
Bickering has a very important place in the traditional folk culture. . The first thing in the minstrelsy, world of spirit poured instrument as a change to provide the community with reeds. The second business is a well-known lover of the lover encounters, beat him, “binding” is required. It is possible to take account with the three groups in terms of content. Verse or couplet of poetry competitions among lovers of one another by the same meter reading and responding to a rhyme, asik literature and the public by the most difficult one of the most popular competitions. In minstrel tradition, “encounters” have a special place. Black sea’s asiks, based on the basis of preventing more “karşıberi” or “throwing folk song,” they say. Asiks perform these encounters in a particular system. This flow is not required to be in any confrontation. One of the important stages of the profession of minstrel lover went out of the area where the well-known lovers, or traveling. The most prominent feature of the ongoing nature of poetry lovers, each of the polling questions and answers. Examples of bickering XVI. century onwards encountered. Especially folk tales, poetry, telling examples of this century is seen from the mutual bickering that feature. Bickering involves three or more asiks. In this study, we discussed various aspects of the tradition of minstrelsy in Cukurova.

Keywords
Cukurova, Folklore, Bickering, Tradition