Beslenme Antropolojisi Bağlamında Hatay Ovakent Özbek Türklerinde Pilav ve Kimliğin İnşası
(Rice and Construction of Identity in Uzbek Turks in Ovakent Hatay within the Context of Food Anthropology )

Yazar : Alim Koray Cengiz   - Hüseyin Kürşat Türkan  
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 100
Sayfa : 953
1576    841


Özet
Afganistan’da yaşanan sorunlardan dolayı 1982 yılında önce Pakistan’a oradan Türkiye’ye göç eden Özbek Türklerinin bir kısmı, Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından Hatay ilinde iskân edilmişlerdir. Hatay iline gelen Özbekler Antakya kent merkezine 20 kilometre mesafede bulunan Ovakent’te ikamet etmektedirler. Afganistan’da yaşadıkları sosyal ve kültürel ortamdan koparak farklı bir coğrafyada ikamet etmek zorunda kalan Özbek toplumunun göç ettikleri tarihten günümüze geçen 37 yıllık süre zarfında geleneklerini korumaya gayret ettikleri gözlenmektedir. Ovakent’te yaşayan Özbek toplumunun, düğün, ölüm, asker uğurlama gibi hemen hemen tüm önemli sosyal ve kültürel etkinliklerinde yer alan Özbek pilavı, Özbekler için kimliğin bir göstereni olarak görünmektedir. Saha araştırmasını ve katılımlı gözlemi kapsayan etnografik bu çalışmada, Özbek pilavı, Özbek kimliğinin korunması ve aynı zamanda inşasında bir maddi kültür unsuru olarak ele alınmaktadır. Pilavın pişirilmesinden tüketilmesine uzanan süreçteki ritüeller beslenme antropolojisi ve tüketim bağlamında ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler
Hatay, Ovakent, Özbek pilavı, beslenme antropolojisi, maddi kültür, tüketim, kimlik

Abstract
After the conflict in Afghanistan, some part of Uzbek Turks who firstly moved to Pakistan and then Turkey were located to Hatay province by the state of the Republic of Turkey in 1982. Uzbek Turks who came to Hatay province reside in Ovakent which is 20 km away from the central city Antakya. Leaving their own social and cultural environment in Afghanistan and obliged to reside in a new location, Uzbek Turks still try to keep their traditions just after 37 years of migration. Uzbek rice which plays a crucial role in nearly all social and cultural activities of Uzbek society - wedding, funeral ceremony, send off to military service - that reside in Ovakent seems to be the signifier of identity for Uzbeks. Uzbek rice is considered to be a material culture instrument that functions to keep and construct Uzbek identity in this ethnographic study which includes field study and participant observation. Rituals in the process of cooking and consuming are dealt with in the context of food anthropology and consumption.

Keywords
Hatay, Ovakent, Uzbek rice, food anthropology, material culture, consumption, identity