Veri Haberciliği: Demokratik Medya İçin Olanaklar
(Data Journalism: Opportunities for Democratized Media
)
Yazar
|
:
Burak Doğu
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
Baskı Yılı |
:
2015
|
Sayı |
:
83
|
Sayfa |
:
181-197
|
4240 1980
|
Özet
Veri haberciliğini demokratik medya perspektifinden ele alan bu çalışma, verinin
gazetecilikle ilişkisinde ortaya çıkan konulara dair genel bir çerçeve sunmaktadır. Bu çerçeve,
verinin mesleki yönelimler üzerindeki etkisinden medyanın kurumsal yapılanmasına,
haber üretim süreçlerindeki dönüşümden açık veri politikalarına uzanan geniş bir alanı
kapsamaktadır. Veri haberciliği, verinin kamu yararına kullanımında gazetecinin rolüne
odaklanırken, haberin ne olduğunu ya da ne olması gerektiğini de sorgulamakta ve
önerdiği yöntemlerle geleneksel gazetecilikten ayrılmaktadır. Bu düzlemde, çalışmada ilk
olarak büyük veri kavramının gazetecilik alanına nasıl intikal ettiği üzerinde durulmakta
ve verinin veri haberciliğindeki yeri tayin edilmektedir. Veri haberciliğinin evrimine yön
veren gelişmelere de bu noktada değinilmektedir. İkinci adımda, veri haberciliğinin mesleki
yönelimler üzerindeki etkisi konu alınmaktadır. Burada medya kurumları, medya sektöründe
hizmet veren firmalar ve sivil oluşumlar gözlenmekte ve gazeteci kimliğindeki değişime
gönderme yapılmaktadır. Üçüncü adımda, veri haberciliğinin demokratik medya için
sağladığı olanaklar, açık veri tartışmaları etrafında değerlendirilmektedir. Bu yönde haber
üretiminde kaynakların, araçların ve yöntemlerin demokratikleşmesiyle yaşanan değişim
incelenmektedir. Son olarak, uygulama süreçlerini tasvir etmek üzere veri haberciliğinin
üretim aşamaları sıralanmakta ve uygulamadaki potansiyel risklere yer verilmektedir.
Çalışmanın, bu genel çerçevede, gazeteciliğin Türkiye’deki yönelimine referans oluşturacak
bir perspektif sunması öngörülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Veri haberciliği, büyük veri, açık veri, demokratik medya
Abstract
Defining data journalism within the democratic media perspective, this study presents a
broad frame of issues regarding the connexion of journalism and data. It covers a field of issues
such as the effects of data on professional orientation, reinstitutionalization of the media,
changes in the production routines, and open data policies. Data journalism challenges the
way news is defined as it differs from the conventional forms of journalism by proposing new
techniques in news making with a focus on the role of the journalist in using data for public
good. As a first step, this study examines how the concept of big data is realized in the field
of journalism and how data should be positioned later within the context of data journalism
with issues related to the evolving of data journalism. Secondly, data journalism’s impact
on professional orientations is discussed over media outlets, data journalism companies,
and civic initiatives with reference to the changes in trends. Thirdly, opportunities for
democratized media are revealed as part of open data debates with conditions resulting from
the democratization of sources, tools, and methods. Finally, stages of data journalism are
listed to depict the practical processes and potential risks. Overall, this study proposes a new
point of reference for the prospective journalistic trends in Turkey.
Keywords
Data journalism, big data, open data, democratic media