Anne Arketipinin Didem Madak’ın Şiirlerindeki İzleri
(Traces of Mother Archetype in Didem Madak’s Poems )

Yazar : Ece Serrican Kabalcı    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 97
Sayfa : 167-182
1619    1255


Özet
Carl Gustav Jung’un, “Analitik Psikoloji” adını verdiği psikoloji çalışmaları içerisinde yer alan arketipler, geçmişten günümüze aktarılan davranış kalıplarıdır. “İlk örnek/model” olarak kabul edilen arketipler, insanoğlunun ortak/kolektif bilinç dışında yer alan kodlardır. Bu yüzden ırk, dil, din, sınıf, cinsiyet ve devir farkı gözetmeksizin her bireyde görülür. Bireysel olanı evrensele bağlayan arketipler, ortak bir mirası oluşturur. Arketipsel unsurlardan biri olan anne arketipi, bu miras içerisinde yer alan ve insan hayatında iz bırakan bir özelliğe sahiptir. Anne arketipinin etkileri bireyin doğumundan itibaren başlar ve ölüme kadar devam eder. Anne arketipinin izlerinin takip edilebildiği bir şair olan Didem Madak, küçük yaşlarda annesini kaybetmiş ve kırklı yaşlarının başında henüz üç yaşındaki kızını ardında bırakarak hayata gözlerini yummuştur. Annesizliğin eksikliğini ve acısını eserlerine yansıtmış olan Didem Madak’ın şiirlerinin toplandığı üç eser: Grapon Kâğıtları (2000), Ah’lar Ağacı (2002) ve Pulbiber Mahallesi (2007) başlıklarını taşır. Şiirleri gibi kitaplarını da farklı kişilere ithaf eden şair, 18 şiirinin yer aldığı Grapon Kâğıtları’nı, kardeşi Işıl’a; 9 şiirini içeren Ah’lar Ağacı’nı, sesinin tonunu emanet ettiği ahlat ağacına; 15 şiirinin bulunduğu Pulbiber Mahallesi’ni ise Timur’a, Deniz’e, Ümitvarolanlara, İzmir’e ve Zeyna’ya ithaf etmiştir. Pulbiber Mahallesi’nin sonunda “Ardından” başlığı altında, şairin kitaplarında yer almayan fakat dergilerde yayımlanmış olan 4 şiirine, yakın dostu Müjde Bilir’in kaleminden son günlerinin anlatıldığı metne ve yazdığı son şiir olan “128 Dikişli Şiir”e yer verilmiştir. Bu çalışmada söz konusu üç kitapta bulunan tüm şiirler, Carl Gustav Jung tarafından çerçevesi çizilen anne arketipi esas alınarak incelenmiş ve elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler
Carl Gustav Jung, Didem Madak, arketip, şiir, anne.

Abstract
The archetypes that are called “Analytical Psychology” by Carl Gustav Jung in his psychology studies are behavior patterns transferred from past to today. The archetypes that are accepted as “primary pattern/model” are the codes of common/collective unconsciousness. Therefore, they are seen in each individual regardless of race, language, religion, class, gender, and era. The archetypes connecting personal to global comprise the common heritage. The mother archetype is featured with impressing in human life and exists in the common heritage. The effects of mother archetype continue starting from birth of person up to death. Didem Madak who has used mother archetype in poems lost her mother while she was very little, and lost her life soon after her 40s while her daughter was three years old. Thus, Didem Madak has reflected pain of being motherless to her works. The three works that collect Didem Madak’s poems are titled as Grapon Kâğıtları (2000), Ah’lar Ağacı (2002) and Pulbiber Mahallesi (2007). The poet has dedicated her each book to particular persons as did as for her poems. In this study, all the poems existing in the mentioned three books are surveyed considering mother archetype that has been outlined by Carl Gustav Jung, and outcomes are evaluated.

Keywords
Carl Gustav Jung, Didem Madak, archetype, poem, mother.